(Freedom from Bitterness)
Thuhmaihruai
Thinnatnak (bitterness) timi cu kan maih hrilmi a si. Buainak kan tong ringring ding asinan cumi buainak kha thinnatnak thawn lehrul kan tum ding maw; duhdawtnak thawn kan letsal ding timi hi kan hril dingmi a si.
Jesuh Khrih hi mi ih zomtaihnak a rak tuar, a rinsan zetmi pawl ih taansan khal a tong, Rom ralkap pawl khal in an hrem. Asinan, a thih tiang huatnak le thinnatnak hril lo in, duhdawtnak le ngaithiamnak a hril sawn. Curuangah, thinnatnak le thinhennak hi kan hrilmi a si. Hril ding dang kan nei lai timi lo sim ka duh.
Thinnatnak timi hi khui in a ra?
1. Midang ih hnonmi sinak (Rejection). Cain, rai a thawimi Pathian a cohlan lo tikah, a thin a na ih a naupa tiang a that.
2. Nu le Pa ih thluasuah duhbul neihnak (Favoritism): Jacob le Esau. A u in a nau a hua. Joseph khal a pa in a duhbik tikah a unau dang pawl in an hua.
3. Midang ih hremnak (Injustices/abuse): Isarael pawl Egypt ah kum 400 sung an tang. A rah cu Pathian thukammi an zum thei nawn lo ih, Egypt ram ihsin Pathian in a runsuak hnu khal ah, sal taan an duh lai thotho. Lam tluan ah an tlok ciar. Moses ih Pathian khal an zum thei lo. Pathian ih thukam khal an zum thein awn lo. Canaan khal an thleng thein awn lo.
4. Midang ih zomtaihnak (humiliation). E.g. Hannah - 1 Sam 1.
5. Fate pawl ruangah (Stupidity of children)
a. Thufim 17:25 sungah, “Fapa aa in pa ih hnenah thinharnak a thlenter ih, a nu ih hnenah lungretheihnak (bitterness) a thlenter.
Thinnatnak ih a rah
1. Thlarau Thianghlim kan riah a siat ter (Eph. 4:29-30). Himi thu tlaangpi cu “thinnatnak/thinhennak” a si.
· Midang kan rinsan thei nawn lo ih, midang pehtlaih khal kan duh nawn lo. Cutikah, mahte lawng um (isolation) kan si vingvo.
· Kan tongkam pawl hi midang riahsiat ternak lawnglawng a suak thlang.
· Midang ih thatnak kan hmu thei nawn lo. Midang ih siatnak lawnglawng kan hmu thlang.
2. Satan hnen ihsin a rami fimnak thawn kan khat
· James 3:14-16: “Nan thinlung sungah iksiiknak (bitter envy) le mi huatnak le mahih zawnruahnak lawng a khat a sile ka fim tiin porh aw rero hlah uh; thutak parah sualnak nan tuah rero sawn a si. 15Cubangtuk fimnak cu vancung ihsin a rami fimnak a si lo; khawvel fimnak a si; thlarau thawn a ral awmi fimnak a si ih khuavang fimnak sawn a si.”
3. Pathian ih huham kan co thei lo.
· Tirhthlah 8 - Mikherthiam/khuasia dawithiam an timi Simon (Sorcerer) a um.
· Philip thusimnak in zumtu ah a cang ih ti a hnim ve.
· Peter le John in thla an cam tikah Thlarau an ngah ciamco a hmuh tikah, a daw ih paisa a pek ih himi huham I peve uh tiah a dil.
· “20Sikhalsehla Piter in, “Pathian ih pekmi laksawng hi tangka thawn lei thei dingih na ruah ruangah nangmah cu na tangka thawn va hloral uh! 21Pathian mithmuh-ah na thinlung a dik lo ruangah kan hnaṭuanmi sungah na tel lo, covo khal na nei lo. 22Hi bangtuk thil ṭha lo na ruah sualnak ihsin siir aw awla a lo ngaithiamnak dingah Bawipa ih hnenah thlacam aw. 23Ziangah tile nahsuahnak in a khatmi le sualnak thawng sungih a tlami na si, tihi ka hmu a si,” tiah a ti.”
Ziangtin Thinnatnak hi ziangtin kan tuah a tha tiah Bible in zirh?
1. Taansan aw (Put off anger).
a. Kan doctor thabik Bawipa Pathian ih ruahnak in pekmi a si.
b. Thinnatnak le thinhennak pawl hi kan nunnak siatsuah theitu an si ruangah, Pathian in taansan thlang uh, hru nawn hlah h tiah in ti.
c. Himi in na nunnak ih a siatsuahmi a tam tuk ruangah, cuih thinhennak hnipuan cu hruk ding a man lo tuk.
d. Colose 3:8
i. 8Sikhalsehla atu-ah cun cubangtuk taksa duhnak cu nan hlonfai ṭheh a ṭul: thinhengnak, aithawhnak le mi mitkemnak pawl cu hnong thlang uh. Mi hmuhsuamnak ṭong siseh, ṭongsia siseh, nan kaa sungin nan suahter lo pei.”
2. Lehrulnak cu Pathian ih ta timi hi zum aw (Rom 12:19).
a. Rom 12:19
b. 19Ka duhdawtmi pawl, ziangtik khalah phulak tum hlah uh; Pathian thinhengnak sawn in cumi cu tuahseh. Ziangah tile Ca Thianghlim sungah, “Keimah in phu ka la ding; Keimah in ka leh-rul ding, tiah Bawipa in a ti,” tiah a um.
c. Pathian in tuanvo a si. Na tuanvo a si lo.
d. Pathian in “Keimah in phu ka la ding” a timi kha na zum maw?
e. David, Pathian thinlung bangk tuk a neitu in thinnatnak a neh daan khal “lehrulnak cu Pathian ih ta” timi a zum fek ruangah a si. 1 Sam 26:10-11 sungah, Abishai in Saul a ihthah sungah thah a tum tikah, David in, dai hrimhrim hlah. Pathian ih hriak a thihmi a tuahmawhtu cu hremnak tong lo in a luat lo ding. Pathian in thu a then leh ko ding tiah a ti.
f. Pathian in ka lehrul ding a ti timi kha zum awla, na thinnatnak a leem sawn ding.
3. Pathian ih sual ngaithiam tulmi ka si timi ah lungawi aw.
a. Lei tlun ah a famkim kan um lo.
b. Ephe 4:32 “pakhat le pakhat zaangfah thinnemnak nei aw ton uhla, Khrih sungin Pathian in a lo ngaidam bangin pakhat le pakhat ngaidam aw uh.”
c. Pathian in ka sual I ngaithiam zo timi hi na zum taktak maw? Na zum taktak ahcun, na lung a awi, na thin a nuam zet ding.
d. Khrihfa in thuthangtha kan neihmi cu zaangfahnak ruangah sual ngaithiam kan si timi a si.
e. Pathian ih sual ngaithiamnak comi na sinak hi na mang a bang maw? Na lungawi thei maw? Na lungawi taktak ahcun, midang huatnak le thinnatnak pawl kha na kai duh ringring lo ding.
4. Na thinnatnak kha Pathian in na thatnak hrangah a tuah ding ti zum aw.
a. Kha tin I ti nan, Pathian in cumi hmang in himi dinhmun ah I thlen ter tiah lungawi thu sim aw. Thank you ti sawn aw.
b. Joseph thuanthu zoh aw. Thinnatnak a nehtheitu pawl cu midang hrangah thluasuah ah an cang sawn.
c. Seem 50:20 “Keimah siatsuah dingah khua nan khang nain Pathian in thil ṭha-ah a canter a si. Cucu tuih sunih kan hmuh vekin mi tampi humhimnak dingah a si.”
d. Ralkhap pawl ih hremnak le kan harsatnak kha Pathian in a hmang ih Laimi tampi ramdang ah kan thleng.
e. Pathian in kan harsatnak hi thluasuah peknak ah a hmang theu. Curuangah, harsatnak a lo petu pawl kha, anmah ih khati ih in rak zomtaih ruangah Pathian in thluasuah I pe a si tiah ti in lungawi thu sim sawn aw.
Thunetnak:
Thinnatnak in luat na duh ahcun:
1. Kan doctor thabik a simi Pathian in in simmi hi zum aw. “Na thinhennak pawl kha hlon aw.”2. Lehrulnak cu Pathian ta ti zum aw.3. Pathian in a lo ngaithiam timi hi ziangtluk in a thaw timi kha ruat sal awla, lungawi thu sim aw.4. Na thinnatnak kha hmang in Pathian in na nun thansonak ah a hmang sawn ding. Pathian hnenah le a lo tisiattu parah lungawi thu sim sawn aw.
