April 19, 2020
Ziangkim hi a hmunmi an um lo. Zokhal in harsatnak le tuarnak hi kan duh cio lo. Asinan, kan duh lo khal le kan ton leh dingmi a si. Cumi kan tong ding timi kan theih cia ahcun, himi hrangah kan timtuah cia a tul. Mihrek hrangah tuarnak hi nuam tete in kum reipi tla a si thei. Mihrek cu rin lo pi khal in tuarnak le harnak hi kan tuar thei. Ziangvek ih kan tuar khal le Bible in harnak pahtlang thei daan in zirh a si.
Pakhatnak ahcun, tuarnak besia ter sintu ral pawl kha ralring aw.
1. Maih tuarnak lawng ruat. Caan tampi ah natnak harnak kan tuar tikah, midang ih tuarnak kha zawnruat thiam nawn lo in kanmah ih tuarnak lawnglawng kan ruat. Leilung tlun ah keimah lawng hi bang tuk ih tuar hii tiah kan ti aw ih, beidong in kan um. Kanmah hnak ih tuar lei tlun ah mi tampi an um timi hngilh hlah. Curuangah, na tuarnak kha na neh theinak lamzin pakhat cu midang hrangah thlacam sak aw. Dam lo cah lo lai khal ah midang hrangah thlacam theitu kan si thei thotho.
a. 1 Kor. 10:13 “13Hniksaknak nan tonmi pawl hi midang hnen khalah a thleng ṭheumi sualforhnak a si ko. Sikhalsehla Pathian cun a thukammi a kimter ih nan tuar thei lo ding tiangin hniksaknak a thlenter lo ding. Hniksaknak nan ton tikah nan tuar theinak dingah thazaang a lo pe ding ih cuticun nan luatnak dingah lamzin a lo sial sak ding.”
2. Thinheng le ngoltau in in um. Mi hrek khat an si le, midang parah in thinheng ih amah ruangah tiah ka tuar tiah thinheng le ngoltau in an um. Joseph bang in kan thinlung kan ret ahcun, Pathian sunlawinak kan sung in a lang sawn ding.
a. Seem 50:20 - “Keimah siatsuah dingah khua nan khang nain Pathian in thil ṭha-ah a canter a si. Cucu tuih sunih kan hmuh vekin mi tampi humhimnak dingah a si.”
b. Pathian in ka hrangah thil tha zir ter I duhmi timi ruat sawn aw.
3. Zuu le sii an hang. Mihrek cun, an tuarnak kan hngilh thei pangah tiin zuu le sii tha lo an hmang. Cumi in caan khat te cu an tuarnak a hngilh ter men thei. Sikhal sehla, a tlaitluan in a hngilh ter cuang lo. An tuar tinte in an hmang ih sii tami, zuu tama ah an cang.
a. Saam 16:11 “Na umnak (na hmaika) ah lungawinak a kim ih, Na ban thacak ah nomnak kumkhua in a um.” Mirang cun, “In your presence there is fullness of joy; in your right hand are pleasures forevermore” tiah a ngan.
b. Pathian thawn ke kar tlaangnak sawn ah hnangamnak a um sawn. Zuu le sii thawn ke kar tlaangnak ah buainak le ningzahnak in a thlun.
4. Mihrek cun, Pathian parah an thin a na. Mihrek in Pathian in I duhdawt sehla hivek I tuar ter lo ding a ti. Pathian in i huat ruangah daan ii tatmi a si an ti. Hi tivek lungput an neih tikah khawm paih nawn lo nak, thlacam paih nawn lo nak le amah Pathian thawn hlatawknak a suah ter.
a. 1 Peter 1:6-7 - Na zumnak ziangvek a si ti testnak sawn a si.
“Harsatnak a phunphun nan tonmi ruangah caan tawite sung riahsia in um hman uhla lungawi in um thotho uh! 7Ziangah tile hi harsatnak nan tuarmi cu nan zumnak a ngai maw ngai lo ti theihnak dingah a si. A siat theimi sui hman meisa in hniksak a si ṭheu. Cu bangtuk in sui hnakih a sunglawi sawnmi nan zumnak cu harsatnak a tuar suak theitu si dingah hniksak a ṭul ve a si. Cule Jesuh Khrih a lang Ni ah thangṭhatnak le sunlawinak le upatnak nan ngah ding a si.”
Pahnihnak ah, ziangtin harsatnak kan pahtlang thei pei?
1. Pathian ziangmi zir ter I duh timi sut sawn aw (Rom 8:28-29).
Caan tampi ah Pathian kha ziangruangah (why?) himi in tuar ter tiah kan ti tikah, Pathian in a zate in in simfiang lo ding. In sim khal le kan zum thei lo ding. Curuangah, caan a rei deuh tik lawngah “Aw!!!” himi ruangah maw a si tiah kan fiang sal theu. Job khal Pathian in ziangruangah khavek tuarnak tuar ka lo siang timi kha a dam sungah a simfiang cuang lo. Curuangah, Why timi hnak in “What” timi ah kan thusuhnak kan thleng ahcun, kan fuh sawn ding. What do you want to teach me? Pathian ziangmi zir ter I duh timi sut aw, Pathian in pakhat hnu pakhat a lo hmuh ter ding.
Pathian in zumtu pawl hrangah cun kan tuarnak pawl hi kan thatnak hrangah a can ter. Cuih kan thatnak timi cu a dang asilo, “Jesuh Khrih ih hmuihmel, sinak, ziaza” pawl kan sungih a lang theinak dingah a si. Jesuh thawn a bang awmi ziaza nei dingah tuar in sianmi a si tiah in sim.
Rom 8:28-29
28Ziangtinkim ahhin Pathian cun amah a duhdawtu le amah ih tumtahmi vekih a kawhmi hrangah cun an ṭhatnak ah hna a ṭuan a si, ti kan thei. 29Pathian in a hriil ciami pawl cu a Fapa hmuihmel keng dingah a thiadang cia hai; cuti cun unau tampi lakah a Fapa cu upa bik a sinak dingah a si.
Mi pakhat cun, Rom 8:28 sungih simmi bang in tuarnak hi kan thatnak hrangah a can ter sal timi cu ka rak zum dah lo. Asinan, cancer ka run ngah tikah, himi tongkam hi ka sim thei thlang. Cancer hmang in Pathian in a hnenah hoikir sal ding in I hruaikir. Cancer nei hlah sehla, Pathian lam ih hoikir ding ka tum dah lo ding. Curuangah, Pathian in cancer natnak I tuar ter hrimhrim khal hi ka lungawi sawn a ti.
2. Pathian cu ka lam ah tang ringringtu a si ti hngilh hlah (Rom 8:31-35).
Ziangkim tluang zet ih kan feh lai ahcun, Pathian in duhdawt zet timi hi zum a ol zet. Asinan, harsat buainak ton tikah cumi cu zum ding a har zet theu. Na remcaan lonak hi Pathian in a lo taansannak langnak a si lo. A lo duhdawt nawn lo tinak khal a si lo. Satan in cumi cu lo zum ter a duh zetmi a si. Na ral do dingmi tum hman seh, na buainak hnak in Pathian cu a tum sawn ih thil a ti thei sawn ti thei in a tongkam parah na zumnak bun ringring aw.
a. Rom 8:31-35 sungah, “Pathian kan lamih a ṭan ahcun zoso in dodal thei ding? 32In dodaltu cu Pathian a si lo, a Fapa neihsun hman zuah loin kan zate hrangah in pe zo! Amah ih Fapa rori hman in pek a si ahcun thil dangdang khal a lakin in pe lo ding maw? 33Pathian ih hriilmi a minung pawl cu zo in so sual a puh thei ding? Pathian amah in thiam a coter sawn hai a sisi! 34Zo in so mawh a phurh hai ding? Khrih Jesuh in mawh a phurh lo ding; anih cu an hrangah a thi ih thawhter sal a si hnuah Pathian vorhlam kapah a um ih kan hrangah Pathian hnenah a dil. 35Cuti a si ahcun zo in so Khrih ih duhdawtnak cun in ṭhen thei ding? Harsatnak siseh, tuarnak siseh, hremnak siseh, riilrawnnak siseh, hnipuan neilo farahnak in siseh, ṭihphannak le thihnak khal siseh, cupawl in in ṭhen thei ding maw? Ṭhen thei hlah!”
b. Cuti ih kan ti tikah: Pathian in kan sualnak kha a zoh men, poi a sa lo tiah kan tinak a si lo. A duh lo zawng kan um lo caan khal ah in duhdawtnak a zor hlei cuang lo. Kan sualnak ngaithiam ding le kan nunnak tung ding sal ding in in hngak ringring a si. Jeremiah san lai khal ah Israelmi pawl Pathian thu an ngai lo tikah Pathian in nun a sim ko. Asinan, a duhdawtnak ruang sawn ah a si timi a sim.
Tahhla 3:22-23 sungah
22. A hmunmi Bawipa ih duhdawtnak cu ziangtik hmanah a cat dah lo;
A zaangfahnak cu net ni a nei lo.
23. Zinglam khawvang bangin a thar ringring; Rintlak a sinak cu a nasa a si.
Heb 12:5-6 sung khal ah
Pathian in a faate pawl nan hnenah thapeknak thu a lo simmi kha nan hngilh zo maw si?
“Ka fapa, Bawipa in nun a lo sim tikah ziang siar loin um hlah aw. A lo kawk tikah na tha nau hlah.
6Ziangah tile Bawipa in a duhdawtmi cu nun a sim ih, fa ih a cohlanmi cu a hrem ṭheu a si.
3. Pathian hnenah lungawi thusim aw (1 Thes. 5:16-18)
Nitin na nunnak hi na kilhim awk thei ruangah na neihmi a si lo, Pathian ih laksawng a si timi thei ringring aw. Tuih na tuarnak ruangah lungawi thu na sim thei hrih lo hman ah, na rak dam lai caan, na mawi lai caan, nuam zet ih caan na hman theimi pawl khi Pathian ih laksawng an si timi thei awla, Pathian hnenah lungawi thusimnak thawn na nunnak caan hmang aw.
c. 1 Thess. 5:16-18 -“16Cat loin nan lungawi uh; 17thlacam ringring uh. 18Ziangvek dinhmun khalah lungawi thu sim uh. Cucu Khrih Jesuh ah Pathian ih a lo duhsakmi a si.”
d. Ziangvek dinhmun khal ah lungawi thusim ding hawl awla, na tuarmi hnak in tamsawn na hmu ding.
4. Harsatnak kan ton tiikah duhdawtawk sinnak ah hmang aw (1 Cor. 13).
Jesuh khal a thin a har tuk tikah, a tuahmi cu a dungthluntu pawl thawn an um tlaang in rawlei khawmnak a tuah. Duhdawtnak a lang ter sin. Kan nunnak hi a siatral ol zetmi (fragile) a si ti ciing in damcah lai te ah duhdaw aw dng kan si ti hngilh hlah. Nun damcah lai te ah duhdaw aw te ih um ding kan si ti in simfiang. Corona Virus ngah tikah, inn ihsin sizungah an lo thiar dingih na sungkhat unau zokhal in an lo veh thei lo ding. Curuangah, dam lai caan ih duhdawtnak fate lang ter hi ruak kuang parih duhdawtnak tongka thlum pek awk hnak in man a nei sawn. Laimi cu ruak kuang parah lawng awka thlum kan siang. Dam lai ahcun, awka thlum pek ding kan terhfak zet. 1 Cor. 13 sungah, ziangvek sinak, thiamnak, neihnak, le pumpeknak khal nei hman sehla, duhdawtnak ka neih lo ahcun, zianghman ka si lo tiah in ti.
Holocaust survivor pakhat kha Rick Warren in ziangtin kha tluk harmi thawnginn ah um in nan tuar thei tiah a suh tikah, a phimi cu: “Friends and God,” “Rualpi le Pathian” ruangah a si a ti.
Rualpi, unau, le pakhat le khat hi harsatnak pahtlang theinak hrangah Pathian in kan kiang ih a retnak san an si. Hua hlah. Duhdawt sawn aw.
5. Pathian naihsinnak ah hmaang aw (Mark 14:36).
Harsat tuarnak hi Pathian in amah kan neih sin theinak dingah in sianmi a si ti thei awla, amah naihsinnak ah hmang aw. Kan dam caan ah kan busy tuk theu ih Pathian thawn kan hlat aw theu. Kan dam lo tikah, Pathian thawn nai zet ih um theinak ah na nunnak kha pumpe aw sal aw. Pathian ko awla, Amah thawn pawlkom awknak ah na nunnak hmang sal aw. Saam 145:18 sungah, “Bawipa cu amah a kotu ih kiangah a um ringring; Thinlung taktein a kotu ih kiang ah a um ringring a si.”
Jesuh khal a thin a har tuk tikah, a tuahmi cu a dungthluntu pawl thawn an um tlaang lawng si lo in, Pathian thawn khal an pawlkom aw. Bawi Jesuh khal a thinhar zet lai caan ah, Gethsemane dum sungah a feh ih thla a cam. A thlacammi hi kan thlacamnak ih kan hman ding a thupi zet (Mark 14:36).
a. Pathian ih huham cahnak a thangthat (affirmation): “Ka pa! Na hrangah cun ziang hmuahhmuah a cang thei ṭheh.”
b. A duhmi a sim (expression): “A can thei ahcun, hi tuarnak khuathai hi ka hnen ihsin la hram aw.” Na duhmi kha Pathian hnen ah sim aw.
c. Amah a rinsan sawn (Trust): “Asinain ka duh vekin si hlahseh, na duh vekin si sawn seh,” tiah a ti. Ka duhmi hnak in na duhmi hi ka parah cang sawn seh tiah thla kan cam pei.
No comments:
Post a Comment