Texts: 2 Cor. 12:1-10
1Zianghman ṭhathnemnak a um lo khal le ka porh awk a ṭul. Sikhalsehla atu cu Bawipa ih i pekmi langnak le thuphuan thu pawl ka sim ding. 2Kan dung kum hleili laiah ka theihmi Khristian pakhat cu van dot thumnak ah cawi in a um. (A ruangpum rori in a si maw, si lo ti ka thei lo; Pathian lawng in a thei.) 3-4Ka nolh sal ding; himi pa cu Paradis ah cawi a si, ti ka thei. (Ka ti zo bangin, a taksa in a cang ngaingai maw, langnak a ngahmi a si maw, ka thei lo; Pathian lawng in a thei.) Cutawkah cupa cun minung ih sim le rel theih lomi le simrel siansak lomi thu a thei. 5Curuangah hi pa ih thu-ah ka porh aw ding; ka derdainak langtertu thil dah tilo keimah ih thu-ah cun ka porh aw lo ding. 6Ka va porh awk ngaingai hmanah mi aa ka si lem lo ding, ziangah tile thudik ka sim ding ruangah a si. Asinain ka porh aw lo ding, ziangah tile ka tuahmi a hmutu le ka ṭongmi a theitu in ka sinak taktak an theihmi hnakin saangdeuh in zokhal in in zoh ding kha ka duh lo.
7Sikhalsehla khuaruahharza thil tampi ka hmuh ruangah ka puarthau lonak dingah ka taksa sungah hling i pek. Cuih hling cu Satan palai bangin hna a ṭuan ih ka puarthau lonak dingah i vuaktu le i khawngtu a si. 8Voithum tiang Bawipa ih hnenah thla ka cam ih hi thil hi hlonhlo dingin ka dil. 9Asinain i run let ih, “Ka zaangfahnak cu na hrangah a tawk a si; ziangah tile na ṭonṭaih caan hi ka cah bik caan a si,” a ti. Curuangah Khrih cahnak le humhimnak cu ka hnenih a umnak dingah ka ṭonṭaihnak khalah hin hmaihngal zetin ka lung a awi. 10Cuticun Khrih ruangah ka ṭonṭaih tikah siseh, hmuhsuam nautatnak, mangbang vansaannak, hremnak le harsatnak ah siseh, lungkim zetin ka um thei zo. Ziangah tile ka ṭonṭaih caan hi ka cah laitak a si.
Harnak Tlunih Hmuh Daan Phun Hnih
Harsatnak ton tikah, kan hmuh (response) daan tuah daan phun hnih a um. Harnak a tong vevetu pahnih lak ah, phun kat pawl cun, Pathian kha an hua ih, zomtaihnak le nautatnak ah an hmang (Detest and blaspheme). Asinan, zumtu tha pawl cun, thla an cam ih, Pathian an thangthat (pray and praise). Sui taktak asimi pawl cu meisa in an ur tikah, a tleu deuhdeuh ih, fangcang kuang ve pawl cu an ur tikah, a khu lawng a suak ih a cem ta.
Christian tampi cu kan Khrihfa sinak a rei zet zo nan Pathian ih huham le thilti theinak kan tep ngah lo. Ziangruangah si pei? Ziangruangahtile mipi tampi in an tontaihnak le sambaunak pawl hi Pathian thluasuah an si ti kan theih lo ruangah a si. Na tuarnak le na sambaunak pawl hi Pathian in tumtahnak a neihmi pawl lo hmuh ter a duh ruangah a si.
1. Tuarnak le sambaunak na neihmi hi porh aw lo ding le hngal lo dingah
7Sikhalsehla khuaruahharza thil tampi ka hmuh ruangah ka puarthau lonak dingah ka taksa sungah hling i pek. Cuih hling cu Satan palai bangin hna a ṭuan ih ka puarthau lonak dingah i vuaktu le i khawngtu a si.
Paul hi a hlan kum hlei li lai ah a ti ih, AD 43 hrawngah a si ding ti ruahsannak a um. Culai ah Pathian in van dot thumnak ah I hruai a ti. Van dot thumnak timi cu Pathian umnak ah I hruai ih Pathian in sunlawinak maksak zia pawl kha I hmuh ter tiah a ti. Asinan, cumi pawl kha ka porh awk lonak dingah Pathian in “ka taksa sungah hling I pek.”
“Hling” timi cu thu hi Paul in fiangte in a sim lo. Mihrek in hling thu thawn pehppar aw in an simmi cu: amah dodaltu pawl an si ding tiah an ruat. Mihrek in tukforhnak a tuarmi pawl tiah an ti. Mihrek in a taksa dam lonak pakhat khat tiah an ti. Asinan, Paul in a simfiang lo ziangahtile zumtu tampi in hling timi hi buainak pakhat par lawngah an bun pang ding timi a phan ruangah a si tiah Bible thiam pawl an zum.
Paul cun himi hling hi Satan hnen in a nunnak buai ter dingah (cf. Job 2:1-10) a tuahmi a si a ti. Asinan, Pathian ih siannak in a si.
Hngal timi himi ziang a si?
Midang zo khal ka tul lo, Pathian khal ka tul lo ti nung; midang hnak iin ka theibik, ka fimbik, ka tha sawn, ka fel sawn, thil ka ti thei sawn ti ih midang thawn tah aw ringringmi nunnak khi a si. Zumtu nun cu midang thawn zohthim aw ih nun a si lo. Jesuh thawn zohthim aw ih nun khi a si sawn. Jesuh na zohthim ahcun mi ziangti ih an um khal le, nang cu na kiangkap zoh in na thinlungput daan le nun daan a thin aw lo ding. Laiking vek na si lo ding. Laiking cu a umnak hmun ih zir in a phaw a thleng. Zumtu kan umnak kip ah thluasuah phurtu ding sawn kan si. A va thtlenghtu ding sawn kan si.
Zumtu kan nunnak ah cuih hling cu ziang a si?
Cuih hling cu na taksa parih thlengmi tla si thei, na thleng thei lomi buainak tla si thei. A hrek khat cu a hlo cihmi tla si thei, a hrek khat cu Paul bang in na san sung na tonmi tla a si thei. Satan cun kan siatnak dingah tumtah hman sehla, Pathian cun kan thatnak hrangah a tuah sal thotho a ti (Rom. 8:28). Pathian in Paul a sim bang in, hgalnak le porhawknak nei lo dingah, tangdor te ih a hna kan tuan theinak dingah in tonteh termi a si.
Curuangah, na tonmi buainak parah lungawi thu sim aw ziangahtile Pathian in tangdormi nun kan neih ih ih Pathian ih zaangfahnak ruangah nung thei, dam thei, le hi dinhmun ih ding thei ka si na theihawknak dingah a si. Mihrek khat cu hlawhtlinnak kan hmuh tikah, kan hngal tuk theu. Kan porh aw tuk theu. Pathian ih zaangfahnak ruangah timi thei aw, tangdor te in nung aw.
2. Tuarnak le sambaunak na neihmi hi Pathian lawng rinsan thiam dingah
8Voithum tiang Bawipa ih hnenah thla ka cam ih hi thil hi hlonhlo dingin ka dil. 9Asinain i run let ih, “Ka zaangfahnak cu na hrangah a tawk a si; ziangah tile na ṭonṭaih caan hi ka cah bik caan a si,” a ti.
Paul in harsatnak a tonmi kha vei thum tiang rori Pathian hnenah thla a cam. Vei thum timi cu nasa tak in ti duhnak a si. Jesuh khal Gethsamane dum sungah vei thum tiang thla a cam a ti tikah, thinlung tak le thungai thlak in thlaa cam tinaka si. Vei thum tiang lawng thlacam ding tinak a sim duhmi a si lo.
Paul ih thlacammi kha Pathian a pe lo ziangahtile Pathian in Paul kha a dilmi hnak in tha sawn pek a duh ruangah a si. A taksa sungih hling laksak hnak in Pathian in tha sawn in pek duhmi a neih ruangah a dilmi a pe lo. Cuih a tha sawnmi cu ziang a si, “Amah Pathian lawng rinsan in, a zaangfahnak lawng rinsan ih nung thiamtu” si dingah a zirh a si.
Pathian in a leh salmi cu, “Ka zaangfahnak cu na hrangah a tawk a si; ziangah tile na ṭonṭaih caan hi ka cah bik caan a si,” tiah a sim.
Pathian ih zaangfahnak timi cu misual kan si lai hrimhrim ah in duhdawt ih, kan sual ngaithaimnak hrangah a nunnak a pe aw ih, thil dang ziangkim khal pe dingih a thu in kammi khi a si.
Rom 5:8
Pathian in ziangtlukinso in duhdawt ti cu a langter: misual kan si hrih na cingin kan hrangah Khrih cu a thi!
Rom 8:31-32
Pathian kan lamih a ṭan ahcun zoso in dodal thei ding? 32In dodaltu cu Pathian a si lo, a Fapa neihsun hman zuah loin kan zate hrangah in pe zo! Amah ih Fapa rori hman in pek a si ahcun thil dangdang khal a lakin in pe lo ding maw?
Cana Khua Mopuai (John 2:1-12)
Kan buainak pawl kanmah te kan phishin tum tikah Pathian a cangvai lo a si. Cana khua ih nupi thit thu kha kan zoh tikah an sabiti a cem hlan lo Jesuh a cangvai lo. Asinan, an sabiti a cem tikah, Jesuh ih an rinsan ih a fialmi an tuah tikah, sabiti thawbik an co ngah a si kha. Mualphonak sung in an luat thei a si kha.
Na buainak kha nangmaih tha ti zawng in phishin ih mualpho maw na duh? Pathian I bawm hram aw ti in Amah rinsan in a thu na thlun ding? Cumi a si ahcun, Pathian sunlawinak le huham thilti theinak cu na nunnak ah a lo tep ter ding a si. Buainak na tonmi hi Pathian in Amah rinsan thiam in tongdor te ih a thu thluntu si dingah na nunnak a lo ton termi a si.
3. Tuarnak le sambaunak na neihmi hi Pathian ih sunlawinak langnak hrangah
10Cuticun Khrih ruangah ka ṭonṭaih tikah siseh, hmuhsuam nautatnak, mangbang vansaannak, hremnak le harsatnak ah siseh, lungkim zetin ka um thei zo. Ziangah tile ka ṭonṭaih caan hi ka cah laitak a si.
Paul in Pathian in porh aw lo dingah ka taksa ah hling I pek; thla ka cam ih ka zaangfahnak na hrangah a tawk, cumi ring sawn aw I ti. Curuangah, ka tontaihnak, mi ih hmuahsuam nautatnak, mangbang vansannak, hremnak, le harsartnak pawl hi lungkim zet in tuar zia ka thiam zo a ti. Ziangahtile, “kan tontaih caan hi ka cah lai tak a si” a ti.
Cahnak le thil ti theinak pawl thawn kan nunnak hi khat sehla, in hmuhsuamtu pawl khi nun kan sim na sa ding. Cak zet sehla, kan vansannak pawl hi kanmaih duh zawng in kan thleng theh tum ko ding. In hremtu pawl khal kan lehrul sal theh ko ding. Kan harsatnak khal kan cem ter hluahhlo duh ko ding. Asinan, cuvek thazaangfah kha Pathian in in pe lo. Leilung mithmuh in cu a va santlai lo ve in ti men thei.
Asinan, cumi lak sungah Pathian in a sunlawinak langter a duhmi a um. Pathian ih tumtahmi cu na taksa ruangpi le na nunnak hi Jesuh ih huham cahnak langnak ding hrangah hman a duhmi a si. Asinan, na thlacammi zate in na ngah ih, na hling pawl a lo lo sak theh lo tla si thei. Sihmansehla, cuih na tuarnak sungah tuar theinak (strength to endure) le lungawinak le duhdawtnak lang ternak in khal a si thei.
Dr. Helen Roseveare in tuarnak (suffering) hi “Privilege” “tinvo” “caantha” a si tiah a ti. Roseveare hi Medical Doctor a si ih, Congo ah 1953 - 1973 tiang medical missionary in hna a tuantu a si. A tuan lai ah cozah dodaltu pawl in amah cu an kai ih an hrem, a hnakruh kiak ko an sit ih, a ha khal beuh ko in an thong. Cuti ih in ti laifang ah Pathian hnenah hitin a sim: Maw Pathian, ka thih ahcun zohman in ka tuarmi hman an thei lo ding. Ziangsi a thathnemnak a um. Ziangah I tuar ter, why, why? tiah ka sut ciamco. Thimlak ih keimah lawng ka um lai caan ah Bawi Jesuh cun I tong. Ka hnenah a um. A duhdawtnak cun i tuam ih, ziangruangah tiah ka timi khal a hlo. Kan thinlung sungah hnangam daihnak cu a luang ih. Ka thinlung sungah cun, “caan tha” “Privilege” tiah I sim.
“Himi pawl hi nangmaih tuarnak an si lo; nangmah an lo thawi lo. Hi pawl hi keimaih tuarnak a si: pakhat te ka lo dil duhmi cu na ruangpum I hlan thei pei maw” tiah I sim.
Dr. Roseveare cun “kum 20 sung hna ka tuannak ah ka duhmi hmuahhmuah I pek ih ziangruangah I dilmi pakhat te cu ka pek thei ding tiah ka thinlng ka thencat. Ka taksa ruangpum hmang in himi hramlak um ralkap kha a duhdawtnak lang ter dingah I fialmi a si. Bawipa in a tuarnak tuar ngah vetu I si ter a si hi tiah lungawinak thawn ka thinlung a khat sal,” a ti.
Tuarnak sung khal ah Pathian in Amaih sunlawinak a simi duhdawtnak, zaangfah thiamnak, tangdornak, ngaithiamnak, le tuar theinak pawl hi na sung ihsin lang ter a duh a si.
Cross: thinglamtah thu kan zoh tik khal ah cu thotho. Mi tampi in Jesuh cu a tontai thil a ti thei lo an ti lai ah, Jesuh ih mi a nehnak cu lehrulnak ah a si lo. Ngaithiamnak le duhdawtnak thawn a si. Jesuh cun huatnak a hril dah lo. A hril thei ko. Asinan, ziangvek lai caan khal ah duhdawtnak a hril hrim sawn. Cucu, Jesuh ih sunlawinak kan sungih a lang ter duhmi cu a si. Pathian thinglamtah cu a sunlawinak a simi duhdawtnak le ngaithiamnak langnak ding hrangah a hmang a si.
Napoleon Bonaparte (French ral bawi) cun hiti in a sim, “Hriamhriei thawn ral kan do ih, ral kan neh nan kan ram cu a fate deuhdeuh. Jesuh cu ral hriam a keng lo nan a ram a kau deuhdeuh” a ti.
Thunetnak
Zumtu kan nunnak ah buainak le sambaunak kan neihmi hi Pathian ih thluasuah an si. Zum lo tuih hrangah cun, thinnatnak, mualphonak, ningzahnak, le Pathian le midang thawn hlat awknak ah a cang. Asinan, zumtu pawl hrangah cun, buainak kan tonmi pawl hi Pathian in kan hrangah thluasuah ah a can ter ziangahtile:
1. Hngalnak le porhawknak sung in kan luat theinak dingah Pathian tuar ter in siang.
2. Mah le mah rinsan aw ih um lo in, Pathian lawng rinsan in a thu thlun duhtu kan si theinak dingah in zirhnak a si.
3. Pathian in kan harnak sung in a sunlawinak langternak ding hrangah hman in duh ruangah a si.
No comments:
Post a Comment