Harvard University Announcement

> No tuition and no student loans

>

> Harvard University announced over the weekend that from now on

> undergraduate students from low-income families will pay no tuition. In

> making the announcement, Harvard's president Lawrence H. Summers said,

> "When only ten percent of the students in elite higher education come

> from families in the lower half of the incom e distribution, we are not

> doing enough. We are not doing enough in bringing elite higher

> education t o the lower half of the income distribution. "

>

> If you know of a family earning less than $60,000 a year with an honor

> student graduating from high school soon, Harvard University wants to

> pay the tuition. The prestigious university recently announced that

> from now on undergraduate students from low-income families can go to

> Harvard for free... no tuition and no student loans!

>

> To find out more about Harvard offering free tuition for families

> making less than $60,000 a year, visit Harvard's financial aid website

> at : http://www.fao. fas.harvard. edu/ or call the school's financial

> aid office at (617) 495-1581.

Congratulations: Pa Yaw, Pa Pum, le Kawi Chum

Mizaan May 22, 2010 (Saturday) cu Princeton ah kan rualpi pawl Princeton Theological Seminary in MATS degree la ding an si ruangah, ka rualpa Thomas Cung Bik thawn Philly in kan va feh.

Degree latu cu an tam ngaingai. A zate in 210 hrawng in M.Div, MA, MATS, D.Min le Ph.D an la cio. Cumi sungah, kan rualpi pawl: Pum Za Mang, Chan Chum Hei, le Pa Yaw pawl tla MATS tluangte in an theh ve thei. Lungawi za ngaingai a si.

Degree peknak caan an vun thok cu, an awnmawi pawl an tum ih, Bawipa cu thangthat si ko seh tiah Choir an vun sak cu, "Pathian ih umpinak ka thinlung in an vun tep ngah sinsin." An hlasak le a nem, a mawi. An hla pakhat kan zate ih kan sakmi ka duh zetmi cu:

"Bawipa, kei tla na zaangfahnak sungah i cawi ringring ti ka thei. Na duhdawtnak theithiamtu pawl in Siangpahrang vek in na rian kan tuan ding. Kan hmailam ah ziang bangtuk khal kan ton hman ah, harsatnak sung le mitthli tlaknak sung khal ah, nangmah lawng kan lo rian ding"

tiah hla kan sak cu ka hmul hmuah a tho theh. Ka mithli tiang a vung hal.

Degree latu pawl lak ah mipi khal ih an lungawipi bikmi cu mirang fala mitcaw nute, uico in a fehnak a hruai cawp. Cunu in M.Div degree a ngah suak vemi a si. Mitcaw rori in M.Div ngah ko a zuam thei cu aw tiah thazaang ka rak ngah zet.

Degree laktu pawl an rualrual in an vun thlun awk taktak cun, thlacam ka thok. Ka thlacammi cu "Bawipa, kei khal sunglawi zet in Ph.D lukhuh thawn feh theinak i pe hram aw. Asinan, Ph.D degree i lak ter ahcun, cumi thawn a mil awmi, fimnak thiamnak le theihnak i pe hram aw. Ka nunnak zate in le ka tikcu caan zate in, nangmah lo tihzahtu le na thupekmi lawng riantu i si ter hram aw" tiah thla ka cam.

Commencement service kan theh tikah, Princeton ih ummi Pu Za Bik Thang le Pi Par Tha Hniang (Zingzing nulepa) te in rawl thaw zet thawn an inn ah zaanriah in do. Zaanriah ei theh ah, khawmnak tawite kan nei ih, thu tawite in simnak ka ngah ve ih ka simmi cu:

1. Unau theipum seu uh si. Khrih ah unau kan si ruangah, kan neihmi sah khat hnih te tla hlawm aw in bawm aw uh si. Cucu, Bawipaih lungawinak a famkimnak a si.
2. Duhdawtnak lo leiba nei hlah uh si. Cu ti ih kan fehle, kan thinlung le taksa khal a dam ding.
3. Ziang ka si lo ti aw hlah. Na tongkam kamkhat hnih te thawn midang tha pe aw, ttanpi aw. Cutin, midang ih nunnak na tung ding thei ding sokhaw tiah thu ka cah ta.

Rawlei theh in Philly ah kan ra tlung ih zinglam 12:45 a.m. hrawngah inn kan thleng.

CAFANGKOM

By Run Cung Mang

rcmang@gmail.com

Thuhmaihruai:

Calai (Literature) hi a `hangso rangzetmi atu Information Technology (IT) san ahhin mipi thutheihternak (media) le pehtlaihnak (communication) hrangah hmanbikmi a si. Calai cu mi pakhat le pakhat lakah siseh, kawhhran, pawlkom sung le hmunhla hmunnai pehtlaih awknak ah siseh, lo theih lo ih hman tulmi a si fawn. Calai thawn pehtlaih awknak neih tikah a thupizetmi cu: sim duhmi thuhla kha a rak siartu hrangah thluak buai lo le thinlung hnaihnok loin fiangzet ih a rak theih theinak dingah cafangkom (spelling) dikzet ih ngan ding hi a si. Thil hmin le tuahter duhmi cafangkom dikfelzet ih ngan lo ahcun theih sual awk a olte. Pehtlaihnak Hlawhtling (Effective Communication) nei thei dingah Cangan Daan thiam ding a thupizet. Kan Laica Ngan Daan thupitzet ih ruattu pawl cun duhsaknak tumpi thawn rem le tuah`hat rero a si.

Kan Laica: Cafang, Cafangkom, le Cangan Daan cu Lairam ah Thuthang`ha sim dingih a ra thlengtu missionary Joseph Herbert Cope in English thlun ih in tuah sakmi a si. Curuangah ka Laica hi International level, Standard neimi Calai a si ve. Mirang pawl in Laimi zate hrang Tlawng ih zir ding tiangih in rak duhsakmi le Radio Awsuah (Radio Broadcasting) tiangih tuni tiang hmanmi ~ong le Ca a si.

A B C D E F G H I J K L M N

O P Q R S T ~ U V W X Y Z

a b c d e f g h i j k l m n

o p q r s t ` u v w x y z

Hminsin: Mirang Cafang tlun ah Cafang (alphabet) "~ ` "pakhat lawng a hlei ih betmi a si. Cun, J Q W X Y pawl khal hlon cuang loin a `ul caan ah Minung, Khua, le Thilri hmin pawl ngannak hrangah hman theih a si thotho ruangah Laica zirnak ah kan telh thluh. A zatein Cafang (27) a si.

Mizoram ih missionary James Herbert Lorrain ih tuahsakmi Lushai Cafang ahcun Mirang Cafang thlun cu asinan a hlei ih betmi le hlonsakmi a um. J. H. Lorrain hi Calai "linguistic" thiamzet mi a si ih hmasa ih a tuahmi dictionary ahcun "A Aw B Ch..." cu a si ko nain "o" le "aw" a pahnih in dikzet in a hmang tlang. Mizoram ih Calailam ih mi hminthang 1993 ah "Book of the Year" ngahmi "Mizo Thu leh Hla (Mizo Literature)" Cabu `hazet ngantu Lalthanglianna tla cun cipciarzet in a zoihnit ih "aw" hnak hman in "o" a hmang tamsawn a ti rero hngehnge. Asinain neta ih a suah saalmi Dictionary (revised) ahcun "Mizo awsuah" thlun in Mizo pawl hrang lawngah ahleice tumtah in Lushai Calai a tuah sak. Cumi cabu sung ahcun "aw" hlir lawng hman a si thlang. Thu`himnak ah, hmaisa Cabu (1872) ahcun "bokbawn" ti'n a ngan na'n neta (1985) suahmi ahcun "bawkbawn" ti rori a si thlang.

Awphei (vowel) "a" le awtung (consonant) "w" kommi "aw" kha cafang pakhat (one letter) dinhmun in a hmangih vowel ah a hmang. Asinan "aw" hi awphei diktak (real vowel) cu a si thei lo. Ziangahtile English Grammar ih vowel pakhat (monopthong) ah cafang (letter) pakhat lawng: a e i o u an si. Awphei "aw" cu cafang (letter) pahnih a si ruangah monopthong a si thei lo. Awphei pahnih phir "awi"(aw+i) timi ah cafang (letter) pathum a si ruangah dipthong khal a si thei cuang lo. Cuhlei ah long vowel: "awaw" ti khal in a cang thei fawn lo. Culawng si hrih loin "Awtung pahnih "c" le "h" rori kha kom tahrat in cafang pakhat “ch: /caw/ (awsuah)” ah a hmang. Curuangah (IPA) timi International Phonetic Alphabet tahfung thawih tah ahcun "a aw b ch" system cu international level cu a tling lo ti theih a si.

A Â Aw B Ch D E Ê F G H I Î K L

M N O Ô P R S T T U Û V W Z

a â aw b ch d e ê f g h i î k l

m n o ô p r s t t. u û v w z

Hminsin: :Mirang Cafang (26) tlun ah  â, Âw âw, Ch ch, Ê ê, Î î, Ô ô, Û û ti'n cafang (alphabet) pa (6) a bet sak. Cule hmantam lemlomi cafang (alphabet) c j q x y pa (5) pawl a telh lo (a hlon sak). Asinan a zate'n cafang (alphabet: 29) rori a si.

Laica kan ngan tikih kan hman tammi ttongfang le cafangkom pawl a,b,c alphabet thlun in malte kan zoh tlang hnik pei. Himi zat kan thiam ahcun Laica kan siar thei dingih a ngan khal kan ngan thiam ko ding. Laica (Falam) le Lushaica (Mizo) khal kan thleidang thei dingih cokpolh vaivuan loin kan um thei ding.

CAFANGKOM 109

No. Cafang Cafangkom hman daan hmuhsaknak Hminsin

1. a si Ka pa cu casiar le cangan zuamzet mi a si. kom lo ding

*(“asi" ati, asim, atuah, ti'n kom ih ngan lo ding)

2. an si Ka pi le ka pu cu milawzet le mitaimazet an si. kom lo ding

*(a si kan kom lo vekin, an si, kan si,..kom lo ding)

3. a si lo Ziangtinkim ah cokpolh ih um ding a si lo. kom lo ding

*("asilo" ti'n kom ih ngan lo ding)

4. acozah Ka pu cu acozah hna`uan upa pakhat a si. kom ding

*Kawl `ong in (asuzah) a si ih "cozah" ticun a kim lo.

5. asile Na zaangzel asile na farah ding, zaangzel hlah. kom ding

*English ah "if "a si ruangah “a si le” ti'n `hen lo ding.

6. asilole Bible asilole Nitin Thlarau Rawl siar ringring aw. kom ding

*English ah "or" a si ih, "culole" thawn a bang aw.

7. asinan Farahte asinan a t.uanuk ruangah a `hangsozet. kom ding

*("Asinan" le "asinain" timi an bangrep aw *but)

8. atu Atu san cu Computer le Internet hman san a si. kom ding

*English ah "now" a si ruangah "a tu" ti'n `hen lo ding.

9. _ ah Falam ah zaanlam nazi pathum ah kan thleng. kom lo ding

*(Falamah, ti'n awsuah thlun in ngan ding a si lo)

10. _ah Kan hrangah duhsaknak tumpi a nei.(Eng.for) kom ding

*Curuangah, Cuhrangah., parah, tangah, dungah,....

11. ahcun Ka hrang ahcun mai' Lai `ong te a sunglawibik ko. kom ding

*Falam hrangah cun ti'n `hen ih ngan lo ding.

12. ahhin Atu san ahhin cahnak hnakin thiamnak a thupi sawn. kom ding

*Cangan Daan "ah hin" tivekin `hen ih ngan lo ding.

13. ahkhan A thok ahkhan, rak sim sehla a `hazet ding na'n. kom ding

*"ah khan," ti'n `hen ih ngan lo ding.

14. ahkhin Hna`uannak ahkhin taima thei sehla a `ha ding. kom ding

*"ah khin" ti'n `hen ih ngan lo ding.

(ahcun, ahhin, ahkhan, ahkhin: himi pali hi an bang aw)

15. _ aw President hlun le thar hna`uan an ap aw. kom lo ding

*("apaw" tiih kom lo ding: duh aw, ham aw, `hi aw)

16. _ awk Sumkiltu pahnih sumsaw an ap awk thluh zo. kom lo ding

*("apawk" ti'n ngan lo ding, siar sual a olte).

17. _ awknak FCLS in Cangan zuam awknak an tuah. kom lo ding

*(Asilole "zuam-awknak" ti'n ngan le a fiang ding)

18. _ awla Pathian rinh awla na hlawhtlinnak ding. kom lo ding

*zuamawla, ti'n a hmaita thawn kom lo ding.)

19. _bik Laizo `ong cu mi tampi in thiam a olbik an ti cio. kom ding

*cakbik (strongest), maksakbik (greatest),...

20. _ca Laica cu Cope siangbawi paihin tuahsakmi a si. kom ding

*Mirangca(English), Kawlca(Burmese), Grikca(Greek),..

21. ca_ Cabu lei, Casiar tam cu `hansonak a si. kom ding

*Calai, cahnah, cafung, catluan, cazual,...

22. _ cia Camipuai a ong ding ti cu ka zum cia ko. kom lo ding

*neih cia, thiam cia, theih cia, um cia, zoh cia,....

23. cop Mi ih cawm cop le bom cop in a nungcang. kom lo ding

*pek cop, sim cop, hnek cop, zirh cop,...

24. cuih Cuih thuhla cu ruah`hat `ulzetmi a si. (cui a si lo, h bet a `ul)

*(cai le caih, an bang awk lo vekin "_h" telh a `ul.) kom ding

25. cumi Cumi thu cu kei tla ka lungkim vemi thu a si. kom ding

*"Cumi" le "Cuih" hi a tican an bang aw. (Eng: It, that)

26. culole Calai culole Awnmawi hotu ah hril ding a si. kom ding

*("lole" ticun a kim lo,(informal)"culole" ti'n ngan ding)

27. _deuh Laica hi Lushaica hnakin IPA system a naihdeuh. kom ding

*(IPA: International Phonetic Alphabet: abcd, system)

28. _ hngai Bawipa in harsatnak sung ihsin a ruun hngai. kom lo ding

*A sim hngai, a pek hngai, a sawm hai,..[alternative]

*(hai cu hai rah le poihai thawn a rawi pang thei.

Tah`himnak: Ka pu in hai pumkhat ciar a zem hngai/hai)

*Bawipa in a hai (a `ul). Ka lo hai nawn lo tivek.

29. _har Na donhar le khuaruahhar a tamtuk luar. kom ding

*umhar, thinhar, tuarhar,. (don har ti'n `hen lo ding.)

30. _ hi Biaknak hi thupizet ih ngaihtuah `ulmi a si. kom lo ding

*(Hihi ti ai-ah Himi hi culole Hih thil hi ti'n a `hasawn)

31. hih _ Hih cabu hi keimai’ taa a si.(This book is...) kom lo ding

*(Hi cafung hi a si lo;"Hih cafung hi" ti'n "_h" bet a `ul)

32. himi Himi cahram hi Vankau Arsi magazine hrang a si. kom ding

*(Hih timi le *himi hi a tican an bang aw.)

33. _ ih Ka thilrit i sawng ih ka phurh a zaang vuarvi. kom lo ding

*(i hruai ih, i thup ih, ("i sawng i ti cun a kim lo,_h a `ul)

34. _ ih Falam ih upa Pu Kap ~ial ih simmi thu a si. kom lo ding

*(Falamih, Kap ~ialih,. ti'n Hmin (n) thawn kom lo ding)

35. _ ihsin Falam ihsin Yangon tiang kan rung tlang. kom ding

*(Falamih sin, ti'n "ih le sin" `hen ih ngan ding a si lo.from)

36. _ in Falam in Yangon ah an sungte'n an `hawn zo. kom lo ding

*(Falamin ti'n awsuah thlun in awngan in ngan lo ding.)

37. inh Laphakti kha in hrih, cule kawhra tla vun inh awla. kom lo ding

*(Phaanzi in aw timi le kurtai inh aw tivek in)

38. _inn Biakinn sungah daite'n um a `ha.(*in a si lo, inn) kom ding

*"inn" ah "n" phir (n double) in ngan ringring ding.

*(Lushai ahcun house = "in" ti'n an ngan, "inn" an hmang lo)

39. inn_ Innsungsang ah Lai `ong lawnglawng an hmang. kom ding

*innsung, innhnen vengpa, inntleisuak,..

(Kan unau Mizo cun “in” lawng a khua te’n an hmang)

40. Jesuh Jesuh Khrih cu Rundamtu a si. (Khrih,a si, Krih a si lo)

("Zisu, Zisuh" ti'n "Zi" ih ngan ding a si lo.

Jesuh, Joshua,.cu Laimi a si lo ih Laimi hmin a si lo.

*Heb. Jehoshua: Judah hmin, J awsuah zirsawn ding)

41. kawhhran Kawhhran picang le zumtu pitling si zuam ding. kom ding

*(Kohhran a si lo; Koh cu Lushai le cangan daan)

42. _kawm Ra`hekawm inntang kerkawm ah an darh thluh. kom ding

*Thutlangkawm, tlangkawmnak,...

43. _khat Kumkhat veikhat hotu hril awknak a um. kom ding

*pakhat, thawngkhat, zakhat, nikhat,...

44. _ khua Falam khua hi Hakha khua in peng 43 a hla. kom lo ding

*Laizo khua ah Laizo ttong an hmang.

45. khua_ Khuahlan pupa pawl khuate hla an sam `heu. kom ding

*khuasung, khuaruat, khuazakip, khuavang,....

46. khaw Khawsia ih polhmi nu Jesuh hnenah an rak hruai. kom ding

*(Khawsia, khawhrum, khawri, khawzing)

47. _kom Calai tuah`hat cu Calai Pawlkom ih hna`uan a si. kom ding

*(Pawlkawm a si lo, "kawm" cu Lushai cangan daan)

48. Lai_ Laica in e-mail kuat a ngah ih lungawi a umzet. kom ding

*Laimi, Lairam, *(L cafang tum ringring ding)

49. _lai Ka nauhaklai ah Laica phunli tiang ka zir. kom ding

*biaklai, thlacamlai, zirlai, umlai, leklai,...

50. lam_ Lairam cu lamzin a sia ih khualtlawn a harzet. kom ding

*lampi, lamsak, lamtlang, lamhar, lamtluan,...

51. _lam Dunglam thu ruat `hata in hmailam nor aw. kom ding

*saklam, thlanglam, tlunlam, tanglam, (direction)

52. _lam Thlaraulam pitlinnak a hlawhsam.(Eng. Spiritual) kom ding

*(Nunphunglam (Cultural), Biaknaklam (Religious)

53. _ lam Jesuh le dungthlun Jerusalem lam pan in an feh. kom lo ding

*(Jerusalemlam, ti'n proper noun kom in ngan lo ding.)

54. le Pathian in lei le van a seemsuah.(and = le,) kom lo ding

*"Lei leh van" ti'h ngan lo ding (Lushai cangan daan)

55. leh Kan thu le hla cu neta ah ka lo sim leh ding. kom lo ding

*Ka ra leh ding, Ka ngan leh ding, (hmailam thu: future)

56. _leng Vanzamleng (aeroplane) thawn Kalaymyo a feh. kom ding

*cawleng, rangleng, tlaangleng, thirleng,...

57. _ lo Ka nu in hmunkhat ih rawl-ei tlang lo a duh lo. kom lo ding

*tlanglo, duhlo ticun siar sual a ol, a tican a hlo thei.

58. loin Casiar loin le fimnak zir loin `hanso a theih lo. kom ding

*Awsuah thlun ih "lovin" le "lo in" tiih ngan lo ding.

59. _mah Calai tuaht.hat ding cu nangmah ih `uanvo a si. kom ding

*amah, anmah, kanmah, nanmah,...

60. mai Mai Nite cu Laica a zir ih oltein a thiam mai. kom lo ding

*(Salai le Mai ; "a si mai" "thok mai,")

61. mai' Mai’ Lai`ong thiam tum lo cu umsan mai ko. kom lo ding

*(Mai' tiin (apostophe " ' ") telh a `ul tengteng)

62. mi_ Mifim le milian cu `ihzah upat an codeuh ngaingai. kom ding

*mi-aa, mi`ha, misual, miding, mizuva,...

63. _mi Hih hla hi Pu Za Nei Sum ih phuahmi hla a si. kom ding

*nganmi, simmi, sakmi, hruaimi, ukmi,...

64. _nak Fimnak le thiamnak neih cu `hansonak a si. kom ding

*duh dawt nak, sun lawi nak,..ti'n `hen lo ding.

65. _ ong Ka fapa camipuai a ong ih lungawi um nasa. kom ding

*phar ong, zial ong, ker ong,.(awng a si lo ong)

66. pa_ Pacang `ha pakhat cun a `ong a thihpi ngam ding. kom ding

*patar, patung, parol, pacep, paziat,...

67. _ pawl Zumtu pawl hmunkhat ah thla an cam tlang. kom lo ding

*Pastor pawl, evangelist pawl, missionary pawl,...

(Mipapawl, Cabupawl tivek ahcun a zia um ko nain

Siangpahrangpawl, theologianpawl tivek cu!)

68. _pi Fehpi ding tampi ka nei ih ka hnangamzet. kom ding

*umpi, topi, tumpi, (tam pi, tum pi ti'n ngan lo ding)

69. _ram Lairam cu Kawlram ih nitlaknaklam ah a um. kom ding

*(Lai ram, Kawl ram,.ti'n `hen ih ngan lo ding)

70. sa_ Sakhi sapherh hmeh cu a thaw ngaingai. kom ding

*sabek, sakuh, saphai, sava, savuak,...

71. _ sak Hih cakuat hi ka upa i hun pek sak hram. kom lo ding

*biak sak, ei sak, dil sak, lak sak, tuah sak..

72. _san A nu le a pa in an thihsan zo. kom ding

*baansan, cawlhsan, fehsan, phatsan, tlansan,...

73. _sawn Kaa ih sim hnakin Ca ih ngan ka duhsawn. kom ding

*tumsawn, fatesawn, kausawn, sausawn,......

*(_sawn Eng: bigger, smaller, larger, longer...)

*(Himi hi “_deuh” a tamdeuh, timi thawn an bang aw)

74. _ seh Calai Committee in zirzoi hngai seh. kom lo ding

*biak seh, cawi seh, ding seh, tuah seh, ...

75. sehla Lungrualnak um sehla kan Calai a `hangso ding. kom ding

*Sihmansehla, *( "seh la" ti'n `hen lo ding)

76. _ sin Kan Falam Calai `hangso dingin zuam sin uhsi! kom lo ding

*thiam sin, mawi sin, sunglawi sin,....

77. siseh Casiar siseh, cangan siseh a taima nasa! kom ding

*("si seh" ti'n `hen ih ngan lo ding)

78. _ta A pa ramleng a feh hlan ah thu tampi in cahta. kom ding

* bawmta, eita, peta, lata, sarta, tlungta,..

79. _te Naute a it, malte i hngak hrih, ka man zikte. kom ding

* dimte, fate, kiangte, naite, tawite, tuante,...

80. _ter ~ongfang mawi in Thuthang`ha a ngainuamter. kom ding

*coter, dingter, koter, fiangter, thoter,...

81. _tertu Tangdornak cu pitling nun langtertu a si. kom ding

*caktertu, mawitertu, fiangtertu, karhzaitertu,..

82. _tin Nitin Thlarau Rawl zingtin ka siar ringring. kom ding

*kumtin, thlatin, zarhtin, hnamtin, hmuntin,...

83. _tlak Rinsantlak si dingin ziangkim ah fel tum aw. kom ding

*biaktlak, cawntlak, zumtlak, pektlak, `anpitlak,...

84. _ thawn Tinbaw thawn khualtlawn cu a hahdamzet. kom lo ding

*maw`aw thawn, midang thawn, amah thawn,...

85. thleng Laimi pawl Pathian zaangfah in US kan thleng thei. kom lo ding

*(thlengthei ti’n kom ih ngan lo ding)

86. thlengh Ram dang a thleng ih a nun daan a thlengh aw. kom lo ding

*(thleng aw, thlengaw, thlenghaw ti’n ngan lo ding)

87. thluasuah Pathian thluasuah tampi ka dong.(thlaw/thlasuah) kom ding

*“thluasuah”: “thlua le tlang” timi `ongfang ihsin a ra.

88. _ tiang Zinglam in zanlam tiang sunvui ka lo hngak. kom lo ding

*thaizing tiang, hmaikum tiang, a cemnet tiang,...

89. tong _ Pawlkom pahnih ih hruaitu pawl an tong aw. kom lo ding

*(tawngaw, asilole tongaw ti'n kom in ngan lo ding)

90. _ `ong Laimi zate ih Tlang `ong cu Laizo `ong a si. kom lo ding

*Lai `ong, (`awng' a si lo; `awng cu Lushai cangan daan)

91. _tu Pathian cu in Sersiamtu le in Rundamtu a si. kom ding

*remruattu, thlangamtertu, zumtu (believer),...

92. _tuk Himi cu Cabu `hatuk a si ih a siar a nuamtuk. kom ding

*caktuk, duhtuk, feltuk, hartuk, zuamtuk,...

93. _ uh Kawhhran hrangah pumpe in zuam sin uh. kom lo ding

*sim uh, (simuh a si lo), zuam uh, (zuamuh a si lo)

94. uhsi! Zaangzel loin Pathian hna `uan cio uhsi! kom ding

*(uh si” ti'n `hen ih ngan lo ding.)

95. va_ Varit sa cu a muat, a hnip ih ei a thawzet. kom ding

*vaca, valah, vahui, vanim, vapual, vavu,...

96. vei_ Thlakhat veikhat Bawipa Zaanriah kan hmang. kom ding

*veihnih, veithum, veiziat, [voi, vawi a si lo].

97. _vek Cuvek thu ngelcel cu mangbangnak a si ko. kom ding

*ziangvek, hivek, khavek, simvek, theihvek,...

98. vingvo Calai hna`uannak ah kan `hangso vingvo. (vivo) kom ding

*"ving vo" ti'n `hen ih ngan lo ding.

99. _za A um daan le a `ong daan cu duhnungza a si. kom ding

*zaangfakza, hahioza, fihnungza, tuksumza,...

100. _zet Cakzet le raal`hazet in Pathian hna `uan aw. kom ding

*daizet, felzet, mawizet, thiamzet, zuamzet,..

101. _zia In duhdawtnak a thukzia ka sim thiam lo. kom ding

*kauhzia, harzia, mawizia, `hatzia,..

102. ziangahtile Bawipa cu a `ha,ziangahtile duhdawtu a si. kom ding

*"ziangah tile," ti'n `hen ih ngan lo ding (because)

103. ziangruangah Laica na thiam lo hi ziangruangah ti na thei maw? kom ding

*Mirang in Why? ti a si ih tthen ih ngan ding a si lo.

104. _ zik Khua a thim zik, kan tlung thlang pei. kom lo ding

* cau zik, cem zik, (*_ zikte thawn a bang aw)

105. zo_ "Zoso ka hrangah a feh ding?" tiah Bawipa in a ti. kom ding

* Zoram, Zomi, zosi?, zosaw?...

106. _ zo Laimi cu Pathian ih khaisan mi kan si zo. kom lo ding

*A cu zo, a hmin zo, ka fiang zo, ka thleng zo,...

107. _zoi Thuhla fiangfai thei dingin an zingzoi rerolai. kom ding

*(zing zoi, zir zoi ti'n `hen ih ngan ding a si lo)

108. _zom Laica le Lushai ca hi pehzom awknak an nei lo. kom ding

*("peh zom" ti'n `hen ih ngan ding a si lo)

109. zuu_ Zuureu cu mi siatsuahtu raal tumpi a si. kom ding

*(zuu reu, zuu fa, ti'n `hen ih ngan lo ding.)

Thunetnak:

Laica hi a hramthlaknak English a cang theibik in thlun a `ul ti’n ka hmu. Siar a ol timen si loin, a dikmi tuahser a `ul. Thu`himnak ah, mihrek in “Pa Thian” asilole “Pa thian” ti’n an ngan. Pathian ti cu Mirang in “God” a si ih “Pathian” ti’n `ongfang pakhat (one word) in ngan ding a si. A dang pakhat: “duh dawt nak” asilole “duhdawt nak” ti’n nganmi tla ka hmu. Mirang in “Love” an ti ruangah, “Duhdawtnak” ti’n ngan sehla, calai `ha le standard a neimi cangan daan a si thei ding ti’n ka ruat.

Cule “in le inh” le “thleng le thlengh” cungcang ah thleidan thiam kan zuam pei. ~himnak ah; “Phanzi ka in” timi le “Phaanzi le kurtai ka inh” timi cu a dang aw a si. Cuvekin, “Hna`uannak in inn a thleng” timi le “inn a thlen in a sinfen a thlengh aw” timi cu thleidan thiam ding. *Dollar $ le Kyats Paisa thlengh hi Ks. 1200 tiang a thleng. ~ong awsuah a bang lo vekin cafangkom khal ah a dang deuh hrimhrim ding a `ul. Cutikah Laica cafang word thar (new vocabulary) tla kan nei tam vingvo ding.