Saturday, January 19, 2013

Nupi/Pasal Tha Hawl Daan (Tips for Finding an Excellent Partner)


by San No Thuan




  1. Zovek na thit khal le piangtharmi/Pathian tihzah le duhdawttu si tengteng seh. Culawngah Pathian thu lam ah a lo hruaikai theitu a si ding. Pathian thu in nan nung tlaang thei ding. Thin rual lung rual ten nan feh tlaang thei ding. Himi nun in ziangkim a rem theh ko ding.
  2. Duhnak lawng ih hril ding a si lo. Duhnak lawng ih na hril le a rei hlan ah a thuhla na theih taktak hnu ah nan buai sal ding ih, na duhnak a cem sal leh ding. Vei khat fala ka rak duh zetmi a um ih, duh thu ka sim ih i cohlang. Asinan, a rei hlan ah a thinlung le ka thinlung kan tteh aw thei lo tuk ti ka hmu sal.
  3. Duhnak tel lo khal in nupi pasal hril ding a si lo. Duhdawtnak tel lo in a sumpai, lennak le mawinak, fimnak pawl na duh ruangah na thit ahcun, a lungput le ziaza na tuar thei lo mi a si ahcun, nan nuam aw cuang lo ding.
  4. Curuangah, a thinlung le a ziaza na cohlan theimi, na rinsan theimi, le na ngaithiam theimi siseh. Nan pahnih nan thinlung thei aw in nan duhdawtawk ding hi a thupi zet.
  5. Nangmah a lo ringtu men si lo in, a lo somdawl theitu ding si seh. Sumpai lam ah siseh, innsang tawlrel lam ah siseh, mi sawnbiak lam siseh a lo bawm theitu si seh. Mileeng neih tik khal ah tawzaang/fimvaar in mi biatu a si maw? Sungkhat unau duhdawt pi theitu a si maw? Unau/Nupa thitha neimi a si maw?       
  6. A mawinak hnak in na rinsan theimi a si tul. Nazii khi a mawimi hnak in  caan hmante ih a lo sim theitu a tha sawn. Mawi zet nan rinsan ding ziangkhal ah a tlak lomi cu a rei tikah na beidong ding. S/m Biak Mawi ih I simmi cu, “Mawinak hi tthitawk hlan ah a thupi nan, thinlung tha le rinsantlak sinak cu thitawk hnu ah a thupi sawn.”
  7. Mi ih siksoimi a si maw? A society in amah thu an sim tikah thusia an sim maw? An siksoi hman ah na ngaithiam theimi a si maw?
  8. Fimnak thiamnak teh a nei maw?  Himi a thupitnak cu thu nan ruahawk tikah, nan ruahnak a bang aw thei ding ih, nan kaa a thaw thei ding.
  9. Sumpai a hukhek lo mi si a tul. Milian fa an si khal le, ei le inn, sin le fen lawngte ih cemtu an si le ziang tluk nan ngah khal le nan nei dah lo ding. Cutikah, na thin nuam lo ding nan, tthen aw dingah le thu harsa tiah na ti leh ding. 
  10. Ziaza thami hril aw. Thitawk hnu ah ka thlengh thei ding timi ruahsannak thawn nupi/pasal nei hlah. Nan duhawk zet lai hman ih ziaza tha lomi cu nan neihawk hnu cun a luar sinsin ding.
  11. Asinak vek ciah ih na duh taktak theimi a si tul. Cumi khami ruangah ka duh tiah na timi an sile, na duhnak “zawnte” kha a neih nawn lo ahcun, na duhdawtnak khal a cem ve ding. Mihrek khat cu faate kilkhawl dingah an ti. Asinan, an faale an hung upa ih kil tul an neih nawn lo cun, an duhdawtawknak a cem ve mei.






No comments: