Lungawi Thusim Thiam Nun Cu Lungawimi Sinak

Thanksgiving is the source of Thanksliving

By San No Thuan

America ah hin, November thla ih a zarh neta biknak tlawngkai nili ni hi rampi a cozah in lungawi thusim ni (thanksgiving day) tiah ni a khiah sak. Hi lungawi thusimnak caan ah kan suh theimi thu pawl cu, lungawi thusim hi Pathian ih a duhmi teh a si maw? Pathian duhmi a si le, zo pawl hnen ah lungawi thu kan sim ding? Lungawi thu sim thiam nun neitu pawl par ah ziangvek thluasuah pawl a thleng? Cun, lungawi thusim thiam lo pawl hnen ah teh ziang a cang ti pawl hi hi ca sungah ngan ka duh.

1. Lungawi thusim thiam nun neih hi Pathian ih duhmi a si maw?

Miphar pahra pawl in Bawi Jesuh a rat an theih tikah, damnak dingah zaangfah an dil ciamco. Bawi Jesuh in damnak a pek tikah, an lungawi tuk ih, puithiam hnen ah an va feh ih, an dam zo ti an va sim. Cu theh cun, an lungawi tuknak ah an sung le rual le pawl sim ding in, midang cu an tlan an zuang. Cu lai ah, dam ter a simi samaria miphar pa cu a ra kir sal ih, Bawi Jesuh hnen ah lungawi thu a ra sim. Cu tikah,

17Jesuh in, “Damnak a ngahtu cu mi pahra an si. Pakua teh khui-ah so an si? 18Ziangah so hi ramdang mi pakhat lawng Pathian hnenih lungawinak pe dingah a rat?” a ti. 19Cule Jesuh in, “Tho awla feh aw. Na zumnak in a lo damter zo,” tiah a ti. (Luke 17:17)

Himi Bible catlaang kan zoh tikah, lungawi thusim thiam nun neih hi kan biakmi Bawi Jesuh ih duhmi a si ti fiangte in kan hmu thei.

Kan thin a har caan ah cui thinharnak pawl ziangtin kan neh thei ding? Na buainak pawl kha ziangtluk a tum, a tam ti pawl kha ruat ciamco lo in, Pathian ih thluasuah a lo pek cia zomi le a lo pek rero laimi pawl kha ruat in siar sal sawn aw. Cule, mangbangza in hnangamnak le ralthatnak na ngah ding. Paul hmang in Pathian ih in fialmi cu, “Bawipa thawn nan pehzom awknak ah hin nan lung awi ringring hram uh; ka nolh sal hrih ding: nan lung awi hram uh!” (Fili 4:4). Mi pakhat thawn kan pehzom awknak ah kan lungawi ringring theinak dingah, mawthluk aw ringring sehla, lungawinak a um thei lo ding. Cuhnak in, pakhat ih thil tha a tuahmi kha hawl sawn in, lawm in lungawi thu sim thiam aw la, nan peh tlaih awknak cu lungawinak thawn a khat ringring ding.

2. Zo pawl ih hnenah lungawi thu kan sim ding?

1. A pakhatnak ih lungawi thu kan sim dingmi cu nitin te lam in hruaitu le thluasuah in petu Pathian hnen ah lungawithu kan sim ding. Kan nunnak ah Pathian ih thluasuah in pekmi pawl siarnak caan a si. Na zalennak, na neihmi sum le saw, na fimnak le thiamnak, na damnak, na inn sungsang tvp…. kha zoh sal in lungawi thu Pathian hnen ah sim aw.
2. Kan tlun ih thil tha a tuahtu pawl parah lungawi thu sim ding kan si. Cu pawl cu: na nulepa, na saya pawl, na rualpi, na unau, nupi, pasal, cun, a lo bawmtu tvp…. hnen ah ka lungawi tuk ti ding hngilh hlah aw.
3. Kan tlun ah direct ih thil tha a tuah lo nan, midang par ah thil tha a tuahtu par ah lungawi thusim le upat kan thiam ding a tul.
1. Falam pawl hnen ah maw, Hakha pawl hnen ah maw, Tedim hnenah si maw thil tha a tuahtu pawl hnen ah lungawi thu sim aw.
2. Kawlram le America rampi par tvp ih thilltha tuahtu pawl par ah, “Pathian hivek nu/pa tha in pek ruangah kan lungawi” ti uh si. Ziangah tile, lei tlun pumpi cu Pathian ih hmundum a si ih, khat lam teih lo hma an rak thlawh that a si le, lungawi thu sim uh si.

3. Lungawi thusim thiamnak ih a hlawknak pawl:

1. Lungawi thusim na thiam le bawm duhtu tam na nei sin ding. Lungawi thu na sim a si le na thinlung a nuam ding ih, midang khal an thinlung na nom ter sin a si. Thuthimnak ah, September 2008, Dallas khua ah ABC, USA in conference an tuah ih ka va kai ve. Cu tawk ah thil mawi zet pakhat ka zir ngah. Second World War lai ah, Japan le American pawl an do awk ciamco ih, America ih ummi Japan pawl cu concentration camp ah American a cozah in a khum ih a hrem. Cui a hrem laifang ah mirang pastor hrek khat in an rak tuam hlawm ih an zoh tha zet. Cumi thu cu ABC,USA ih Asian Ministry lam kaitu Rev. Florence Li in mipi hmai ah lungawi thu a sim ih, a rak bawm dahtu mirang pawl kha laksawng peknak le sunloih upatnak a pek. Cumi lungawi thusimnak in a dang mirang pawl khal kha tulai fang ih a ra reromi refugee pawl bawm ding ah an thinlung a thangphawk ter a si. Curuangah lungawi thusim na thiam le na thangso sin ding.

2. Lungawi thusim na thiam le khui tik hman ah na vaivuan/sinak na hngilh aw lo ding. Kawltong in auhchi luat, “sinak hngilh aw” tiah kan timi khi lungawi thusim thiam lo tu pawl an si. Lungawi thu sim kan thiam lo tikah, a tui’ kan dinhmun cu kan mah te ih ding thei le si thei vek ah kan ruat aw ih, kan thinlung cu a hung hngal ih a puarthau. Midang bom khal kan tum nawn lo ih, midang hrangah le Pathian hrangah mi santlai lo ah kan cang dah ta. Cu pawl cu Pathian in, mi-aa pa tiah a timi pawl an si. A lian zet ih a porh aw zet pa kha, Pathian in a tanglam bang in a ti: Luka 12:20 “Sikhalsehla Pathian in a hnenah, ‘Mi-aa pa! Tuih zan rori-ah na nunnak hi a cem ding; cule na hrangih na khawlcia mi na thil hmuahhmuah hi zo in so a co ding?’ a ti,” tiah a sim.

3. Lungawi thusim na thiam le na zumnak a fek sin ding. Mtt 8:27 sungah, Bawi Jesuh le a dungthluntu pawl cu Galilee tipi par ah an feh. Cu lai ah thlitu a hrang ih, tilet a tho an thi zik theh. Jesuh in a daih ter theh hnu ah, “Hipa hi zovek minung lawm lam so a si! Tilet le tisuar hman in a thu an ngai” tiah a ti. An nih in amah te tisuar le tilet pawl kha a dai an ti lo. Tisuar le tilet pawl cu Jesuh in a daih ter tiah an ti. Cu tikah, ziangvek tisuar khal ra khal sehla, an ttih nawn lo. Hmailam ah ral thazet in an feh sin. Asinan, an kiangkap ah lawng tampi an um nan, an nih cun, kan van thatnak ah tilet a rung dai tiah an ti. Cutikah, an tih a hrut ih, tlun lohli ding an tum mei.

4. Lungawi thusim thiam lo in phunzai le tlokciar pawl hnen ih a thlengmi thu:

Phunzai ringringtu pawl hi Pathian ih thluasuah dawnkhamtu an si. Israel pawl Igypt ram in an suah tikah, an mai duh vek ih thil a can lo cun, an phun zai ringring. Tipi sen an kaan zik ah Moses an cam riam. Ramcar an thlen tikah, rawl ei ding an nei nawn lo, ti in ding an nei nawn lo ih, an camriam ciamco. In that theh tum si lo maw tiah an tlokciar tamtuk. Curuangah

Mipumsiarnak 14:26-30 sungah, Bawipa in Moses le Aaron hnenah,

“Ziangtik tiangso hi miṭha lo pawl hi ka parah an phunzai ding? An tlawhciarnak hi ka thei tamtuk zo! 28Curuangah an hnenah, ‘A nungmi Pathian ka si ih siatcam in thu ka lo kam: Ka hnenih nan dil vek cekci in nan parah ka tuah ding. Bawipa a si mi keimah in ka ṭong zo. 29Nan thi ding ih hi hramlak ahhin nan ruak pawl cu ṭhekdarh thluh an si ding. Ka parih nan phunzai ruangah nan lakih kum kul tlun minung zohman Kanaan ram nan thleng lo ding. 30Hi ram co dingah thu ka rak lo kam. Asinain Kaleb le Joshua siar lo pakhat hman nan thleng lo ding” tiah a ti.

Egypt ram ih a suaktu minung hmuahhmuah cu an phunzai, an tlokciar ringirng ruangah, ramcar ah Pathian in a thih ter theh ih, ramcar ih a suaktu an fale pawl lawng Canaan ram ah a lut ter a si.

Thunetnak:

“Don’t count your problems but count your blessings” timi mirang tong ih an nganmi signboard a um. A sullam cu, “Na buainak pawl hi siar ciamco hlah. Na thluasuah pawl hi siar sawn aw” timi a si. Cucu Pathian duhmi khal a si tiah ka zum. Miphar pahra pawl kan zoh ah siseh, Paul ih nun kan zoh tikah siseh, kan Pathian cu thluasuah siar thiam in lungawithu simthiamtu nunnak neih ter in duh a si.

Lungawithu kan sim tikah, kan parah ih thatnak a tuahtu pawl hi lungawi thu kan sim hrelh lo dingah a thupi zet. Asinan, kan par ih thatnak an tuah lo hman ah, kan miphunpi, kan rampi, midang miphun pawl thatnak a tuahtu an si ahcun, upat sunloih kan thiam pei uh. Ziangah tile, hi lei tlun cu Pathian ih hmuan dum a si ih, thil tha a tuahtu poh cu sunloih thiam uh si.

Lungawi thusim thiamtu pawl ih nunnak ah, thluasuah phunkim a thleng. A pakhatnak ah, bawmtu tamsin an nei. A pahnihnak ah, an porh aw dah lo. A hlan ih an sinak khal an hngilh dah lo ih, mi ziangsiar lo in, hngal zet in an um dah lo. A pathumnak ah, an zumnak a fek sin. Ziangah tile, Pathian ruangah hi dinhmun tiang kan thleng ti an thei aw ih, an zumnak a fek. Anmah le mah an rinsan aw lo ih, Pathian an rinsan sawn ruangah, an thinlung khal a nuam ih, an hna a ngam.

Asinan, thluasuah siar thiam lo tu le lungawi thusim a thiam lo tu pawl cu an mah le mah an rinsan aw ih, a ral a hrut. An zumnak a mal ih, hmai khal ah an feh ngam lo. Phunzai le tlawhciar lawng an thiam ih, hmainor an ngam lo. Moses in mi thlingthlatu hlei hnih a kuatmi sungah, pahra pawl cun, Pathian rinsan ngam lo in, an um. Cu tikah, Canaan ram an lut ngah lo. Asinan, Joshua le Caleb cu Pathian an rinsan tikah, an ral a tha ih, ralneh ding an zum. Cu pawl parah Pathian a lungawi ih, Egypt ram ih a suakmi pawl lak ah, Joshua le Caleb lawng Canaan ram lut thei dingah Pathian in lamzin a on sak a si.