TLANG TONG KAN NEI THEI PEI MAW

Tlangtong a rung can suah dan phun hnih in a um:

1.     Pakhat nak cu Kumpi acozah in rampi lole ram tthen ah lotheih lo ih hmang dingih a nem hnget sak mi. (eg. Burma ramah Myanmar cu tlangttong si dingin kumpi ih nem hnget mi asi).

2.     Apahnih nak cu ttong pakhatin ram a neih kau ruangah a thiamtu an tamih  nem hnget ttul loin mipi vantlang hman dingah amah te a rung cang. (eg. Mirang ttong hi Leitlun tlang ttong dingih nemhnget a silo nan hman thluh a si).

Tlangtong hrangih Chin mi ih khawkhan dan (strategy)

Chin ram hrang tlangtong dingah khawkhandan a phunphun kan nei. Chin timi a hleice ih neitu hmin putu cu Falam, Halkha leh Tedim hi kan si. Hman seh Tedim cun Zomi tita rori ah an buaiih Chin ihsin in suahsan deuh tikah Falam le Halkha lawnghi tabul vekih nei tu ah kan rung cang.  

Hite pahnih (Falam leh Halkha) hleu hleu hman kan ttong cu tlangtong ah cangseh ti tumtah tuknak ruangah kan remaw theilo. Cu cingin kan ttong ih neh awk kan tum veve ih a phunphun in khua kan khang ciamco. Ziang tivekin khua kan khang ti mi langsar deuh pawl a hnuai lam vekin hmuh theih a si.

Halkha ih Tlang ttong hrang ih khawkhan dan 

Tlang ttong cu state government or Central government ih relcat sak ngam ding a si lo, buai nak a suak dingih mah le mah thisen suahawk nak a suak ding. Cu ruangah Chin miphun lak ihsin ram a neikau bikmi ttong cu kan Chin tlangtong  a si, ti fiangten khua an ruat suak. Cu ruangah a hnuailam vekin Chin tlang ttong cangsuak dingih hma an laknak hmuh theih in a um.

International Chin Baptist Mission (ICBM) Ankilik

(CCOC-2 or CCOC follow up) ti hmin in Chin ram ah Pathian rongbawl nak neih siseh tiah mawizetin khawkhan nak neih a si. Khawkhan mi cu a famkim vivo ih hnatuan thawh a rung cu thlang. Hman seh CCOC hmin hman dingcun CBC (formerly - ZBC) kut hnuai ih hnattuan a ttul. CBC kut hnuai ih a feh ding cun Falam ih headquarter ret a ttul ih missionary thlah dingmi pawl khal heaequarter ih training pek a ttul zik thlang. Cu tikah CCOC-2 ih a rak tumtah bik mi thuthup le a tak ramih hma a lak dan ding a milaw thei nawn lo. Tumtahthup hrangah thil fehdan diktakih feh cu hnaihnok le dawnkham tu ah a rung cang. Cu ticun CBC thawi thurel tlang nak khalin um zia a nei nawn lo.

Cu tikah Pacang kan tum cu lungtum tiin CBC hnuai ah um lo dingin thu rel cat a si ih an tumtah vekin ICBC ti ih cangvai dingah phuan suah a si. Cu cun an tumtah mi cu calungpi parih “kan holh cu Chin tlang holh a si thei nak dingah ICBM hmin in hma lak kan tum” ti ih fiangzet ih ngan mi tlukin a rung fiang.

Hi, ICBM in minung 38 thlah a tumtah ih thlanglam Chin ram le hmunrawn Chin ram pawlah thlah ding a si, cumi lak ihsin July 13, 2013 ah mi 32 cu thlah suak an si zo. Mirang pawlin ramnor an tuah laiah Ankilik (Meithal) an hmang ih kan unau pawl cun ICBM an hmang ve thungh.

Chin Language zir ter ding

Chin state ah government lungkim pi nakin Chin language tin Halkha, Falam leh Tedim timi major pathum hi zapi ih zir ter ding. Kum 5-10 hrawng zir a si cun kan ttong kan thiam sakaw cio ding, cumi in a neta bikih a run hrin dingmi cu ram a nei kau bik ttong cun Chin ram tlangttong si nak a co ding. Cu tikah rel ttul loin Lai holh cu Chin common language ah a cang ding ti tum tah nak a um. Zohman ti thin nat silo a nem zawngih Laiholh cu common language ih can ter ding khawkhan dan a si. Strategy cu zo cio ih neih mi a sinan hivek higher strategy nei thei cu fak an um zet.   

Zuknung ttong letih Lai holh thiamter

Mizo pawlin Mizo ttongin Pathian thu movie leh Korea, Mirang movie ttha ttha an let ih kan mino tampi a neh ti kan hmu cio. Hi vek ciah in kan holh in Mino nih an duh zetmi Korea movie, Bible thuanthu movie, Mirang movie tthattha pawl cu kan let thluh dingih zo khalin zoh lo in an um hrimhrim lo ding. Kum le can a rungrei cun kan holh cu tui mino pawlnih an thiam thluh dingih amah ten Lai holh cu Chin tlang holh a si ko ding ti hi an tumtahmi pakhat a si ve. Bible thuanthu zuknung cu Khampat Pastor Elvis in a let thok rero zo ih santhar zuknung let dingin Delhi leh ramkipin ttuanvo an la rero zo. An hmalak dan hi a thiang zetmi asi, Lai holh thei tu pawl cun kan zoh taktak dingih a rei cun thil cang thei zet mi a si.

Chin Funtomnak Bu (CFB) Lairawn

Chin State ah Lai holh in ram a nei kau bik ih Ram leng khalah Lai holh in ram a luah khat thluh zo ti hi an hmuh dan a si. Tamzet a dik ko. Cun an hrangah Lairawn lawng khi an neh hrihlo mi umsun cu a si. Cu ruangah Lairawn hma latu dingin CFB cu kum 2011 ah din suah a si zo.

CFB in a tumtah bik mi cu Kalay-Kabaw leh Gangaw-ne ih a um mi Lai holh a hmangtu hmun khatih funtomawk sal nak ding a si. Kalay ne ih a um mi atamsawn cu Chin tong (Falam tong) ih a ciah neh mi an si. Cu tiih lungkhat tei Chin tong a hmang rero pawl cu tulai tlangtong tumtah nak strategy cun a run then darh tum tinak a si cu. Laiholh cang suah sal thei nak dingah Chin Kumthar puai cu CFB hmin in hlunghlai zetin kumhnih tuah a si zo. An mi laar hlasak thiam, ramleng um an mi langsaar pawl leh CNF ralbawi tiang an cah thluh. Hi pawl an tawlrel ton rero nak hi an mi nung pawlin an Peng thinlung nei in an ttong ten ttong sal haiseh tiih an lem siah rero nak a si. A nem zawngih an lemsiah theilo a silen thubuai tuah hrim in peng khat leh pengkhat minung pawl hua aw ding zawngin an cangvai kei tihi phan um zet mi a si.    

Chin tong hman nak Lairawn, kan Chin khawlipi um nak tthek darh aw ding cu sian a umlo zet. Chin hnah thlak zovek khal ttong theih sak awk thluh nak hmun a si. A sungum pawl Chin timi lungput lawng nei in hrinhnam hnge ttek fate vek men buaipi hram hlah uh. Na sungin zalen Chin tong cu a suak rero zo, thiam zetin feh pi vivo sawn aw.

A tlun thu kan zoh tikah kan unau Halkha pawlcun“Tlangtong can suah dan phunhnih” lakih no.2 nak vekih an holh cu tlangholh ih cang dinin an zuam ti a lang.  

“Tlangtong kan nei ko, kan pom maw pom lo”,,, ti mi peh lai ding.

lungawi

JH Thang.

Ref: Rihli Email Group - Oct 1, 1013