Ziangtiin Thinharnak Kan Neh Thei Ding?

Filipi 4:6-9

Thuhmaihruai:

            Lei tlunah thinharnak a tong lo zohman kan um lo. Asinan, cuih kan thinharnak kha kan neh thei a si ahcun, ziangvek tikcu caan le khui tawk hmun ih kan um lai caan khal ah hnangam zet in kan um thei ding. Bible in ziangtin thinharnak neh thei daan in zirh timi kha Filipi 4:6-9 sungah kan zoh pei.

Thinharnak ziangtin kan neh thei ding timi in zirh daan hi phun thum in tarlang ka duh:

1.     A dikmi thlacamnak kan neih a tul.

2.     A dikmi ruahnak kan neih a tul.

3.     A dikmi nun zia kan neih a tul.

1. A dikmi thlacamnak (Fili 4:6-7).

            Thlacam daan cu a tawi zawng in ACTS tiah kan cing keng pei.

a.     A = adoration: Pathian kha tihzah upatnak kan pe ding. Jesuh in hitin in zirh: “Vancung ih ummi kan pa, na hmin thianghlim cu upat siseh” tiah thlacam uh in ti (Matt 6:9) A sullam cu Pathian kha na nu/pa a si timi kha ruat aw la, zianghman tihnak um lo in le ral tha zet in pan aw tinak a si. Na hmin thianghlim cu upat siseh tiah a ti tikah, mihrek khat hrangah, Pathian ih hmin cu duhdawttu tihi a sunglawi ce. Mihrek hrang ahcun, ka sual I ngaithiamtu ti hi a sunglawi ce. Mihrek hrangah, I bawmtu, I umpitu  ti pawl tla khi Pathian ih hmin an si. Cupawl cu thei sal aw la, lungawi thusimnak thawn upatnak pe aw. Na ruangpum um daan hrimhrim khal in tihzah upatnak pe aw. Tihzah upat pek timi ih a thupibikmi cu thinlung taktak thawn Pathian biak hi a si. Mi na tihzahmi cu ziang an tong timi na ngai tha zet si lo maw? Cuvek in Pathian hi tihzah upatnak thawn kan pan a si ahcun, thinlung takte thawn a hmin kan thangthat ding le sual ngaithiam kan dil ding hi a thupi zet.

b.     C = confession: sual ngaithiam dil aw. “Na Uknak thleng hram seh. Vancung ih na duhnak a kim bang in leitlun khal ah kim hram seh” tiah thlacam uh tiah in fial (Matt. 6:10). Himi zawn ah na duhnak a si lomi ka tuahmi pawl hi I ngaithiam hram aw tiah kan sual sir aw in, sualnak taansan in thla kan cam ding hi a si. “Midang sualnak kan ngaithiam” lomi tla um sile cuvek khal ngaithiam dil ta aw. Ziangahtile, Jesuh in “Midang sualnak kan ngaithiam bang in kanmaih sualnak in ngaithiam ve aw” tiah thlacam uh in ti (Matt. 6:12).

c.     T = thanksgiving: lungawi thu simnak thawn dil aw (Fil. 4:6; Efe. 5:20; Kol. 3:15-17). Lungawi thu a sim thiam lo tu pawl cu na zumnak a hnget dah lo ding. Ziangahtile, Pathian ih rintlak sinak kha na hngilh ruangah a si.

d.     S = Supplication: na duhmi kha dil aw (Fili. 4:6). “Nitin nunnak rawl in pe aw” tiah dil uh in ti kha. Himi ih a sim duhmi cu Paul in a fiangter bet. “Ziang thuhla hmanah donhar in um hlah uh.” Ziangkim hrangah thlacam uh tiah in fial. Kannih cu kan hmailam ih thil tumpi tuah suaknak ding hrang lawngah thla kan cam theu. Asinan, Jesuh le Paul in “ziangkim” hi Pathian hnen ih apta ding in fial. Kan mawtaw mawnnak, kan hnatuannak, midang thawn kan biakawknak le ziangkim hi Pathian hnenah ap ta ding in fial. Cucu, ruahsannak nei lo ko in tuahtu tihphannak neh theinak hrang ih thupi bikmi a si.

e.     A result: sunglam hnangamnak

Thinlung tak in Pathian hnenah ziangkim a hlantu pawl cu hnangam te in an um thei a si. Daniel ih nunnak kan zoh tikah fiangtein kan hmu thei (Dan. 6:1-10). Thla nan cam lo pei tiah Siangpahrang in a ti lai ah, anih cu thla a cam thotho. Chintit thawnginn ah an thlak asinan, hnangam tein zanvar a it that men. Culaiah, thlacam a duh lo tu Siangpahrang pa sawn cu it thei lo in zanvar a um. Paul khal in hitin in sim, ziangkim Pathian hnen ih kan ap a si ahcun, “. . . minung ih ruah ban lomi Pthian ih daihnak in nan thinlung le nan ruahnak cu Khrih Jesuh ah himte in a kilkhawi ding” (Filipi. 4:7). Paul in himi a tonglai ah thawnginn ah thir cikcin thawn an khit. A leenglam in khih a tuar nan, a sunglam ahcun daihnak le hnangamnak a nei thei thotho ti kan hmu. Thla kan cam tikah, ziangkim hi a hlo theh ding tinak a si lo. Asinan, zovek ziangvek in in tuah siat rero khal ah, kan sunglam cu Pathian ih daihnak le hnangamnak thawn a khat ding a si timi in simnak a si.

Asinan, thlacam men lawng in na hna a ngam cuang lo ding ziangahtile, thla na cam ding nan na thuruahmi pawl le na lungput pawl cu thil tha lo lam lawnglawng ruat aw la, na thinlung a nuam cuang lo ding. Curuangah hnangamnak taktak kan neih theinak dingah, a dikmi ruahnak kan neih a tul.

2. A dikmi ruahnak (Filipi 4:8).

            Minung kan nunnak hi ziangmi in a sersiam ti ahcun, kan ruahmi le hmuhtonmi in in sersiam a si. Caan tampi ah ziangruangah himi hi ka duh lo nan, ka tuah ringring si pei tiah ka timi a um theu ding. Cumi hi ziangruangah tile, kan lei, kan mit, kan hnar, kan taksa le ruahnak in kan tongthammi hi kan ziaza ah a cang ih cumi in kan hmailam a sersiam. Cuvek ziaza sia siat ding cun, na ruahmi, na tongthammi kha na thleng a tul.

             Curuangah, kan thinlung sung ih kan ret dingmi pawl cu hivek siseh tiah Paul in paruk in zirh. Cumi pawl cu na ruahnak le nundaan pawl an lo dam ter tu ding pawl an si tiah a sim..  

1)    True: a thami, a hmanmi. A dik lomi thu kha ruat in simrel hlah tinak a si.

2)    Noble: upat tlak le lom le porh tlak a simi tinak a si. Kan ttongmi le um daan hi tihzah upat a tlak maw timi hi ruat uh tiah in fial.

3)    Right: a dikmi/a taktak a simi. Pathian thu thawn a mil awmi a si maw timi ruah ding a si.

4)    Pure: a thianghlimmi. Ruahnak le ziaza thianghlim siseh tinak a si.

5)    Lovely: duhnungmi. Buainak si lo in, daihnak le rualremnak a suah tertu siseh.

6)    Good report: hmin thatnak petu timi cu midang in sim le rel dingah a mawi a tha zetmi thu tinak a si.

Himi thu pawl hi David in Pathian tongkam Bible thu a simmi na zoh ahcun, a bangawk zia na hmu ding (Saam 19:7-9). Pathian ih thu thawn kan thinlung kan ciah ter tikah, cuih thinlung ih a rahsuah termi ziaza cu Pathian ih duhmi ziaza a si. Curuangah, Bible cu Pathian ih duhmi lungput le ruahnak a lo neih tertu ding a si. Bible siar aw, Bible ih lungput na nei ve ding.

            Thla na cam ko ding, Bible khal na siar ko ding asinan, himi pahnih lawng in na hna a lo ngam ter thei hrih lo ding. Tawkfang cu na hna a ngam thei men. Asinan, na hna a ngam thlepthlep thei lo ding. Ziangahtile, mihrek cu thla an cam ih Bible an siar nan, an duhduh in an nung thotho. Cutikah, an hna a ngam thei lo. Hnangamnak ih hrampi cu a dikmi ziaza neihnak in a si.

3. A dikmi nun zia neihnak in (Filipi 4:9)

            A dikmi ziaza cu khui in a ra? Na siarmi Bible in na zirmi thu pawl kha na nunpinak in a ra ding. Paul khal in ka lo zirhmi thu pawl hi nan theih men lawng si lo in, nan nun pi uh tiah a sawm. Curuangah, Bible ca kan siar men ding lawng hi a tawk lo. Kan theihmi thu kan nun pi ding hi a thupi ngaingai. Nunpi lomi thu cu ziang thawn a bang aw tile, ti le rawl pawl leilei in, a thaw thei bik in suangsuang ih, ei lo tein uih ko ret vek a si. Cumi rawl thaw zet na suanmi le na neihmi in zianghman na hrangah thathnemnak a lo pe lo ding.

Bible ih ziaza cu a thupi bik in Jesuh Khrih ih in simmi sungah kan hmu thei. “Bawipa na Pathian kha na thinlung zatein, na ruahnak zate le na thazang zate in na duhdawt pei” timi le “na innhnen vengpa kha nangmah le mah na duhdawt awk vek in na duhdawt ve pei” timi thu ah hram a bun aw theh. Pathian va duhdawt timi cu a dang a si lo, a thuthlun khi a si. Pathian ka duhdawt tiah kan ti ih, a thu kan thlun lo ahcun, kaa lawng ih duhdawttu kan si. Na duhdawtmi na rualpi ih thu cu el ding na siang lo ziangahtile a thinnuam lo ding na sian lo ruangah a si. Cuvek thiamthiam Pathian ih thu thlun cu Pathian thin a nuam ter biktu a si.

            Innhnen vengpa duhdawt timi cu an hrangah thatnak ruahsak in, thluasuah dil sak in Pathian thu sungih hruai lut khi a si. Thil dang na tuah sak theh ko ding nan, Pathian duhdawt ve ding ih na hruai lo ahcun, na duhdawtnak a famkim hrih lo. Pathian duhdawt ko hruai daan cu a phunphun a um ding: khawm sawmnak in, thlacamnak sawmnak in, Bible siar ding thapeknak in le a hrang thlacam saknak in Pathian duhdawt ko na hruai thei ding.

            Thla na cam ih tlunah, Bible siar aw, na siarmi Bible kha taansan in na duhduh in nung hlah. Bible ih a lo zirhmi kha nunpi cih aw. Cucu a dikmi nun zia neihnak a si ih, Pathian ih hnangamnak tep ngahtu na si ve ding a si.  

Thunetnak:

Harsatnak cu a leenglam in tampi kan tong ko ding. Asinan, thinlung hnangam zet ih kan um theinak dingah, Bible ca ih in zirhmi cu:

1.     A dikmi thlacamnak thawn thlacam aw.

2.     A dikmi thinlung ruahnak nei aw.

3.     A dikmi nun daan in nung aw. Cule, na thinlung le na nunnak cu Pathian ih kan hrangih a retmi hnangamnak thawn a khat iamiam ding a si.

San No Thuan

Falam Baptist Church, Maryland

March 3, 2013