Wednesday, February 2, 2011

Falam Calai Pawlkom 3 ih Thuhla Tawi


Kan Falam Calai hmun khat ih kan feh tlang theinak dingah kan Calai Pawlkom 3 ih dinhmun le thuhla tawi kan theih cio ding ka ron ngan.

FCLS (Falam Chin Literature Society)

FCLS hi calai lam kan tlaksam laiah tan rak latu hmaisabik calai pawlkom a si. Khawtlang le uknak lamin le tlawng lam khal in Falam calai dinpi a har laiah sakhua lam in kan nu/pa pawl in tam an rak la ih calai pawlkom an tuah. Hruaitu bik cu Baptist an si ih Baptist lo kawhhran khal tamnawn an tel. Asinain atu ah cun Baptist lawnglawng an tang. An fehpidan tlangpi cu J.H.Cope ih rak zirhdan a si bik.

Tawkfang cu an rem ih

1. Aw a sau ih theihthiam lo nak ding pawl ah awphei ( vowels ) pahnih in an ngan theu.

2. Ts tla C ah, Kl tla Tl tiin remmi an nei hnuaihni. Asinain an rem tikah harsatnak um lo in an thlun hliarhlo.

3. Calai pawlkom dang thawn an danawknak bik cu ; tong, bokbawn, pawlkom, vok, zaangfahnak, inn, awloksong, pawpi, zawhte, .... tin an ngan.

Mipum lam cun a malbik ah kan Falammi ih 65% hrawng cu an si ding. FCLS thlun ih a malbik kum khat voi khat tal suahmi magazine pawl cu Vankau Arsi, Cerhti, Muvanlai, Lairawn, le Tawngphila Baptist Church ih suahmi ( a hmin ka hngilh ) tin a malbik 5 cu an suah ringring. Zung thawn an um ih Christian lamah Holly Bible le Christian Hlabu, Hre Kio Commentary Series pawl hi hminsin tlak cabu an tuahsuak mi pawl an si.

CLF (Chin Literature Forum)

CLF hi 1992 hrawngin a ding thok ih calai lamih phurtu pawl sawm aw ih dinmi calai pawlkom a si. Kawhhran zawng siloin mipum tanrual zawngin tan lak a si ih calai thansonak ding hrangah an tuan zet. An fehpidan tlangpi cu;

1. Aw tawi le aw sau khalah awphei ( vowel ) pahnih thuah a tul lo.

2. Ts kha C ih thlengmi, Kl kha Tl ih remmi cangandan an thlun ve.

3. Calai pawlkom dang thawn an danawknak bik cu ; tawng, bawkbawn, pawlkawm, vawk, zangfahnak, in (inn), awlawksawng, pawpi zawhte,.... tin an ngan.

Mipum lam cun tah theih ngai a si lo nain kan Falammi ih 15% hrawng cu an si ding. Zung ngai cu an nei lo nain Pawlkom hngetkhoh an si ih calai seminar le tonkhawnnak tla an nei thei ringring. CLF thlun ih a malbik kum khat voi khat suahmi magazine pawl cu Senhri, a si. Dr. Conie thawn kutkaiawin Chin Writers' Handbook hi CLF hmin in an tuahsuak mi hminsin tlak a si.

CLS (Chin Literature Society?)

CLS hi 2002 lam ih dinmi a si ih a dinnak san cu FCLS le CLF upa pawl ih relkhawmmi an thlun lo veve ruangah kanmah Phunsang Tlawngta pawl in kan thlun ding ih kan fehpi ding ti a si. Falam Phunsang Tlawngta Pawlkom ( FPTP ) le Lairawn Zirsang Pawlkom ( LZP ) ih hohanak ih dinmi a si. An fehpidan cu ;

1. 2002 kum ih FCLS le CLF upa pawl ih rel tlang mi thlun ding a si. ( Kan ron tarlang leh ding )

2. Tong, pawlkom, vok, pawl hi cu hi vek rori in ngan ding. Cun FCLS mihrek ih an thlun duh lo mi khawpi, sepi, bezai, ti pawl khal kan thlun ding ti a si.

Mipum lam tah theih ngai a si lo nain kan Falammi ih 15% hrawng cu an si ding. CLS thlun ih a malbik kum khat voi khat suahmi magazine pawl cu ; Zilthli, Ramcintu, Lailun pawl an si nain an suah thei ringring lo. Pawlkom tawntai deuh a si.

*** Kan Chinmi cu kan thuanthu a dik in kan ngan ngam lo theu ih a poi zet. Mihrek tla cu an ngan le kan thin tla a heng theu. Kan thuanthu mi ih ngan le siar tikih hni suamso thei dingin ngan cio uhsih.

Hihi Pawlkom le bulpak dodalnak siloin kan dinhmun kan theih ih tan kan lak thei cio nak dingah ka tarlangmi a si. Calai hmunkhat theinak dingah ziangtin kan lungrual in kan thlun aw cio thei pei?????

H.Sui Lian Mang

No comments: