Monday, February 21, 2011

Miphun Duhdawtnak


- Rev. Run Cung Mang

Thuhmaihruai

Bible ah “miphun” thawn pehpar aw in tarlangmi tampi pawl lakah ka duhbikmi cu: “Bawipa kha a Pathian ah a neitu miphun cu mi thluasuak phun an si” timi hi a si (Saam 33:12). Leitlun mipum million 6500 lenglo sungah mah le nunphung – ttong le calai - neimi miphun kan si thei ve hi lungawiza a si. Ahleice in Pathian nung theitu le biatu kan si hi a sunglawituk. Pathian zumhngettu le miphun duhdawttu kan si cio theinak dingah Bible sungih miphun duhdawttu mi nasa pawl ih nunnak zoh in tuni ah “miphun duhdawtnak” thu ruat tlangin thazaang kan la pei.

Moses ih Miphun duhdawtnak (Suah. 32:32)

Moses ih miphun duhdawtnak hi a nasatuk. Hitluk in miphun duhdawt a thiam hi miphun duhdawttu nu le pa ttha a neih ruangah a si (Heb. 11:23). A pa Amram le a nu Jochebed (Suah. 6:20) in a suah hnu thla thum sung rori siangpahrang thupek el ngam in an thup. A nu in a nauhaktelai ihsin an ttong le an ca a zirh ih miphun duhdawtnak thlaici a tuh ngah. Tuni Laimi zumtu nu le pa pawl tla Moses ih nu le pa bangin rinnak hngetkhoh neitu, mai’ miphun duhdawtu si kan ttul ve.

Moses in a dinhmun saang, a hminthannak le lennak hnakin a miphun a duhdawt sawn. A miphun a si lomi Egypt rami sinak nei ih miluat si hnakin a miphun Israel mi pawl thawn sal sinak dinhmun ttawmpi ve ding a hril sawn. Siangpahrang fanu ih fapa dinhmun ah nuamceen ih um thei asinan a miphunpi pawl ziang an cang ti hi a ngaihven ih a hawl, a bawm, a kaihruai. Moses in Pathian hnenah, “An sualnak cu ngaidam hram aw. Na ngaidam lo ding hnak cun na minung pawl an hmin na khumnak na cabu ihsin ka hmin kha phiat sawn hram aw” a ti (Suah. 32:32). A miphun siatral thluh ih amah lawng luat ding hnak cun a miphunpi thawih thih ve a hril sawn. A va mak ve.

Kannih tla miphun duhdawt ding le ngaihven ringring ding kan si. Moses cu a nu in a miphun sinak thlauthla lo dingin a simzirh ngah ih a nuncih thei vekin kannih tla kan fanau zirh ding kan si. Cule kanmah khal atak in miphun hrangah nung ding kan si.

Nehemiah ih Miphun duhdawtnak (Nehemiah 1:4)

Nehemiah ih nunnak zirzoi tikah miphun duhdawtzetu a si ti kan hmu thei (Neh. 1:2-5). Amah hi siangpahrang ih hnattuan dinhmun saangzet ah um theitu a si. Asinan a sinak ah nuamceen ih um mentu a si lo. A miphun a duhdawt, an khua le an ram a ngaina, a miphun a seherh ih an thuhla pawl a hliakhlai, a ngaihven ringring. An ram ihsin a ra thlengtu a upa le rualpi pawl hnen ihsin a miphunpi pawl cu harsatnak tampi tuar in hmuhsuam nautatnak an ton thu, Jerusalem khuapi kulhnak le saangka pawl siat thluh ih a um thu a theih tikah a um thei lo, a ninghang, a ttap rori. Ni tampi sung thin nuam loin zianghman ei le in loin rawl a ul ih Pathian hnenah thla a cam. Culawng si loin amah rori khal an khua le an ram ah tlung vurvo ta hratin, Jerusalem khua kulhnak phardawl cu a din saal, kotka pawl a remttha saal ih an thangsiatnak pawl a rehter.

Nehemiah ih miphun duhdawtnak nun hi zohtthim tlak le cawn tlak taktak a si. Tuni kannih teh ziang kan bang? Kan umnak hmun le ram ah, miphun dang lakah kan nuam aw men pang maw? Mi maksak Nehemiah vekin kan miphun a ngaihventu, a harsatnak parah a tuartu, an hrangah thlacamtu le titheitawk neihsiah thawn a riantu si zuam uhsi!

Esther ih Miphun duhdawtnak (Esther 4:16)

Miphun duhdawtnak neitu ah zohtthim ding tlak taktak cu Esther siangpahrang bawinu hi a si ve (Esther 4:1-16). Amah cu siangpahrang bawinu a si ko nain a miphun a duhdawtnak le a zawnruahnak ruangah thinnuam in an um thei lo. Esther in, Judah mi zate in rawl ul in a hrangih thlacam ding, amah le a hnen-um pawl tla ni thum sung rawl ul in thlacam dingah a sawm. Cule an ram daan a si lo nain siangpahrang ih kawh loin amahte siangpahrang hnenah lut in, a miphun hrangah hna a ttuan. Ka miphun hrangah ka thih ah cun ka thi ko pei” a ti ngam.

Esther ih miphun an duhdawt zia hi a nasatuk. Miphun luatnak ding hrangah thih le thih ti rori in thutluknak an tuah ngam a si. Kannih Falammi pawl tla kanmah bulpak dinhmun le sinak ah nunnuam ih umtu si loin kan miphun hrangah kan thiltitheinak le kan neihsiah sumsaw le thilri cemliam ngam tiangih kan ttuan ding a thupizet a si.

Paul ih Miphun duhdawtnak (Rom 9:2-3)

Paul hi Judah mi Benjamin hrinhnam a si. Rom rammi sinak neitu khal a si fawn. Culawng si loin Jesuh Khrih ih kawh hleicemi le vancung dotthumnak tiang laarnak hmutu thlarau mi a si. Pathian in Gentile mi lakih thuthangttha simtu dingah ttuanvo hleice pekmi a si. Asinan thii le sa ih a hrinhnampi a simi Israel miphun hrangah amai’ sinak sunral tiang ui lotu a si. A thlaraumi sinak in a miphun duhdawtnak a kham lo. “Ka thinnatnak cu cem ti a nei dah lo. Anmah ruangah keimah sawn hi Khrih ihsin tthen suah mi le Pathian camriamnak hnuai ih a um mi sisawn ningla ka va duh so,” a ti.

Tuni zumtu thutak theitu pawl tla Paul ih nunnak ihsin zir ding tumpi kan nei. Zumtu thlarau mi sinak nei cingin kan miphun duhdawt ding kan si. Miphun duhdawt ding titu pawl tla thlarau mi lotuk le thutak thei lo ti’n kan dem pang maw? Zumtu unau, na nunnak zohfel hnik. Paul hnakin thlarau mi sawn na si pang ding phan a um nasa.

Thunetnak

Bible sungih Pathian mihman, mi maksak pawl ih nunnak kan zirzoi tikah miphun duhdawt hi Pathian ih duhmi a sizia fiangzet in kan hmu thei. Amahlawngte lei tisa daan ih miphun pum ttan ih ttan ding le thinlungput bizet thawn hrinhnam terek buaipi ding tinak cu a si lo. Moses vekin miphun dang sinak ih ciahneh thei lo, mai’ miphun duhdawt ih miphun hrangah nung ngamtu, Nehemiah vekin miphun ngaihventu si in thlacamnak thawn atak ih pumpek in miphun tungdingtu le rem tthatu, Esther bangin miphun duhdawt in rawl ul thlacamnak thawn miphun hrangah thih ngam ih pumpetu le ruun-suaktu, Paul vekin thlarau thazaang cakzet nei le miphun duhdawt in Khrih le miphun hrangah buk awton ih hnattuan thiamtu si dingin uam cio uhsi!

A vei (63) nak Lai Phunsuah Ni (Chin National Day) Sunlawihnak ah!

No comments: