Monday, June 24, 2013

Thlarau Lam Thanso Dan Lamzin Dik




Rom 8:28-29; John 8:31-32; Rom 12:1-2

2 Cor 5:15
Khrih cu mi zate hrangih a thih ruangah zozo khal mahih bul hrang lawngah nung ding an si nawn lo; an ai-ah a thi ih a nungsal mipa hrang lawngah nung ding an si sawn.

John 15:11-12
“11Ka lungawinak cu nan sungah a um ih nan lungawinak cu lungawi famkim a sinak dingah hi thu hi ka lo sim. 12Ka thukham cu hihi a si: Keimah ih ka lo duhdawt vek hin nannih khal pakhat le pakhat duhdaw aw ve uh!”  


Thuhmaihruai

Rev. David Yone Moe, YC dintu pa in Rangon ih tiluannak pawl thianfaitu thu ka sut a ti. “Ziangah tiluannak na thianfai?” a ti tikah, cupa cun, “Paisa ngah dingah panteh” a ti. “Paisa na ngah le the ziang na tuah ding?” tiah a sut lala. “Hnipuan ka lei ding, umnak inn man ka pe ding, rawl ka ei ding” tiah a ti lala. “Cumi rawl na ei ih, innkhan ih na cawlh huahhi hnu ah teh ziang na tuah ding?” a ti bet. “Myuang, tiluannak ka thianfai sal ding” a ti pan lo maw.

Hi lihong huattu pa ih um daan hi kanmah tla kan si ve ko lo maw? Hna kan tuan, paisa kan ngah, ti le rawl, inn le lo kan lei, rawl thawthaw ei, kan cawl ih hna kan tuan lala. Cumi lawngah kan caan a cem ahcun, Bible ih simmi vek kan tuah hrih lo tinak a si. Bawi Jesuh Khrih ih in fialmi nun daan cu, “Mi hmuahhmuah kha ka dungthluntu va si ter uh” (Matt. 28:19-20). Tong dang in kan sim a si ahcun, mi hmuahmuah kha Jesuh Khrih thawn a bang awmi nunnak neitu va si ter uh ziangahtile cucu a hram thok te ih Pathian ih duhmi a si (Rom 8:29).

Ziangti in midang Pathian hnen ah kan hruai thei ding? Kan hnatuannak ah, kan umnak tinkip ah, kan nun daan le kan awka hrimhrim khal in Pathian ih duhdawtnak a lang tertu kan sinak in Pathian hnen ah kan hruai thei ding.

Minung tampi in Pathian fa ka si zo, ka piang thar zo tiah kan ti ih cutheh in khui ah ka feh ding, Pathian in ziangvek minung si ter I duh ti kan ruat nawn lo. Cuvek cu ka nulepa in in cawm pam ti ih, mahte tuan le hawl tum lomi faate vek a si. A thangso dah lo ding.

Himi sungah kan ruah dingih ka duhmi pawl cu: Pathian in zumtu pawl hi ziangti in in hmu? Thlarua lam ih pitling nun timi cu ziang a si? Thlarau lam tthansonak dawnkhamtu hi ziang an si? Himi thu pawl hi ruat tlaang ding ka duh.






1. Piantharnak cu Thlaraulam naute sinak

Naute cu a suah pek ihsin upa ah a cang cih lo. Naute in a suak ih hnawiti te thawn a thang ih rawl a hung ei ih, ni khat hnu ni khat a tthanglian. A tthanglian lo mi naute cu dam lo nak a neimi a si.

Cuvek thiamthiam in, Piangthar cu thlarau lam ah naute (1 Peter 2:2) lawng kan si. Asinan, naute khi naute um ringring dingah Pathian in a duhmi a si lo. Thanglian pitling ding hi a duhmi a si (Heb 6:1) .. “let us go toward perfection” or “maturity.”

2. Tisa le Thlarau lam thansonak tah daan

Leitlun tahfung

Nauhak
Sibawi pawl in naute a thangso maw ti an tah tikah, a luu ziangtluk a tum, a kezim in a luu tiang ziangtluk a sau. A baan le kawng teh a tum vingvo maw ti pawl an tah.


Upa
A hung upa deuh zo pawl cu hihi pitlin a si maw si lo ti pawl an tah tikah, an thinlung put le ziaza ziangvek in a um ti an zoh. An thinlung put daan hi naute bang in maih zawn lawnglawng ruat in an nung maw? Midang hrangah ziang ka tuah thei ve ding? Ka unau, miphun, le ram hrangah ziang ka tuah thei ve ding ti in khua a ruat maw?


Thlaraulam tahfung

Thlarau lam thansonak timi hi ziang a si? Zo in in tah? Thlarau lam thansonak tahfung cu a dang um lo, Jesuh Khrih thawn an nunnak hi an bang aw maw timi a si (Rom 8:29). Pathian in a hram thokte ihsin zo thawn bang aw ding in in sersiam ti le, “a fapa Jesuh Khrih thawn bang aw ding in” sersiammi kan si.

C.S. Song cun, Jesuh ih nun daan le zirhmi pawl hmuahhmuah khi theifiang dingah cun, “Pathian uknak, vancung uknak, vanram” timi khi ziang a si timi a simfiangnak lawngte an si tiah a sim. Minaa a dam ter, mithi a thawh ter, rilrawngmi pawl rawl a pek. Cu pawl a tuahnak cu Pathian ih ukmi nunnak ah cuvek a um dingmi a si lo tiah a sim duhnak a si. A tawi zawng cun, Jesuh ih nun cun zumnak, ruahsannak le duhdawtnak a luan ter. Kan Kawhhran ih kan thil tuahmi pawl ah, “zumnak, ruahsannak le duhdawtnak” luan ternak a si maw si lo timi hi kan check awk dingmi a si.  

Thlarau lam ah ka nunnak le kan Kawhhran kan tthangso le tthangso lo tahnak fung cu Jesuh Khrih bang in Pathian ih duhdawtnak bangmi duhdawtnak kha a langtertu kan si maw timi hi kan suhawk dingmi a si.
           
Thlarau lam thansonak dawnkhamtu pawl

Ziang ruangah Thlarau lam ah kan tthangso lo? Ziangah tile:

1.     Thlarau lam ah thangso ding kan si ti an thei lo ih hlei ah a tum khal an tum lo. Mi tampi in Jesuh cu ka hrangah a thi ih ka sualnak I ngaithiam zo ti kan thei. Vanram cu ka ta ti khal kan thei. Cumi ah kan hna a ngam men. Pathian in i duhdawt timi theih le zum cu hnangamnak le lungawinak hrampi bik a si.

America ah teh kan rat tikah, zing kan tho ih hna kan tuan, paisa kan ngah, kan lungawi zet kan it, kan tho ih hna kan tuan lala. Cumi tiherh pi sungah kan tang rero men si lo sawm? Hnatuan ding lawng ih na nunnak a cem ahcun, Pathian ih a lo nun ter duh sannak na thelh a si.

Zumtu tampi cu Pathian I duhdawt ih ka sualnak I ngaithiam theh ti tiang cu kan zum. Sualnak huham Satan pa ih kut sung khal in in runsuak zo timi khal kan thei (Rom 6:6). Asinan, cumi sung lawngah taang ding in duh sak lo.

Pathian in kan nunnak in nun ter duhsannak cu Jesuh ih lungput le duhdawtnak kha kan nun ah langter ding hi a duhmi a si. Midang pakhat khat in na nunnak an zoh tikah, Jesuh nun le lungput an hmu maw? Cumi an hmuh ahcun, an nunnak a thleng aw ve ding.

2. Thisen ih leizomi ka si ih Pathian ih ta ka simi timi kan hngilh theumi hi a si (1 Cor. 6:19-20).

Tong dang cun Pathian company ih hnatuantu ka si zo timi thei ringring thlang aw. I neitu le I hire tu cu Pathian a si timi thei ringringaw. Cumi kan theih hngilh theu ruangah, kan tisa le leitlun duhnak thu kan thlun luai lo theunak khi a si.

3.     Jesuh Khrih thawn kan pehzomawknak ah dawnkhamtu an ret. Fala tlangval an duh aw ih, an tthi aw. Kum a rei deuhdeuh tikah, duh aw sinsin ding an si. An karlak ah duhdawtnak thuk sin ih an neih awknak ding siar lo thil dang zianghman tuah ding an si lo.  Cuvek thiamthiam in, zumtu khal kum le caan a rei tikah, Khrih thawn kan pehzomawknak thuksin in caksin ding a si. Ziang khal, zokhal Khrih thawn kan pehzomawknak kar lak ah um ter ding kan si lo. Khrih hnak in duh sawnmi le pawlkom sawnmi na neih ahcun, na pawlkomawknak a cak thei lo ding.


Ziangtin Jesuh Khrih thawn a bang awmi nunnak lam ah kan tthangso sinsin thei ding?


1.     Na thinlung le ruahnak ap aw, na nunnak Pathian in a lo thlengh ding (Rom 12:1-2).

Jesuh Kha na sual ngaithiamtu lawngah cohlang hlah aw. Na nunnak hruaitu na Bawi/lal khal ah re aw. Kan nunnak hi a mai duh bang ih in uk theinak dingah kan nunnak zatein, kan ruahnak le thinlung zatein kan pek awk tik ah a cangmi a si. Kan suhawk dingmi cu khui tawk zawn ih ka nunnak ah ka duhnak vek in ka nung ih Pathian in a uk thei hrih lomi a si timi ruat ringring aw.

Zumtu kan nun ah ziangruangah kan nun hlun pawl a taang ringring ih, malte lawng thleng awknak a um? Thu phunphun a um thei asinan, a thupi bik cu kan ziangkim a zate in Jesuh ih thuneihnak tangah kan apawk lo ruangah a si. Cumi kan tuah lo tikah, Thlarau Thianghlim ih kan nunnak in sersiamnak kan dawnkham a si.

2.     Pathian ih tongkam siar aw,  na nunnak a lo thlengh ding  (John 8:31-32)

Bible ca kha siar aw, na theih lomi pawl thei ding in hawl aw, a luat ciat aw, nun pi aw. Cuti ih na tuah ahcun, na nunnak a lo thleng ding.

Ziangruangah kan thleng aw thei lo. Kan Bible siar le cinkenmi a mal tuk. Thlacamnak thawn kan nunnpimi a mal tuk.

Matthai 4:4 “Asinain Jesuh cun, “Ca Thianghlim in ‘Milai nunnak cu rawl lawngin a si lo. Pathian hmurka in a suakmi á¹­ongkam in a si sawn,’ a ti,” *
Rom 8:31-32
“Curuangah Jesuh in amah a zumtu pawl hnenah, “Ka thu zirhmi nan thlun ahcun keimah ih dungthluntu ngaingai nan si ding; thutak cu nan thei dingih cuih thutak cun a lo luatter ding,” tiah a ti.

Kan suhawk dingmi cu Pathian ih tongkam in tuah ding I timi pawl hi ziang an si ih, ka tuah hrih lomi pawl hi ziang an si timi ruat ringring aw.

3.     Harsatnak hmang khal in kan nunnak in thleng (Rom 8:28)

1 Thes. 5:18 … ziangmi hrangah maw lungawi thu kan sim ding.
                    i.     Harsatnak kan tonmi parah lungawi thu sim ding intinak a si lo.
                   ii.     Ziangkim ah Amah naih sin ding ih lam in hruainak parah Pathian in khua a khang timi theihnak parah (Rom 8:28)
                 iii.     Kan suhawk dingmi cu ziangmi harsatnak in Pathian hnen ah lam I hruai bik?


Thunetnak:

Thlarau lam ih tthangso timi cu: Jesuh Khrih thawn kan thinlung/ruahnak/nun daan bang awk khi a si.

Cumi thangso thei lo dingih dawnkhamtu pawl cu:
1.     Thlarau lam tthanso tum lonak ruangah a si.
2.     Khrih ih lei zomi, Khrih ih ta lawng ka si timi hngilhnak.
3.     Khrih thawn pehzomawknak ah hnget ter lo in, a thupte ih nun thup nei.

Thlaraulam ih thangso dingah ziang kan tuah ding:
1.     Na thinlung le ruahnak pawl kha Khrih ih thuruah daan in ruat aw. Mai hrang nomnak ruat ih nung si lo in, Pathian hrangah le midang hrangah  thathnemnak ruat ih nungtu si aw (Rom 12:2). Na ruah daan thleng aw, mi na pawlkom daan khal a thleng aw theh ding. Pathian ih thuruah daan vek si lo in, keimah thuruah daan ih ka ruahnak pawl ziang an um?
2.     Pathian tongkam thlacamnak thawn siar aw, a luat ciat aw, ruat awla, nun pi aw. Mirang pa cutin a nung timi si lo in, Bible in ziangtin a ti timi ruat sawn aw. Bible sung ih fialmi ka tuah hrih lomi pawl ziang an um? (Matt. 4:4)
3.     Harsatnak na ton tikah, Pathian in amah naih sin ding in I hruainak a si timi ruat aw la lungawi thu sim aw (Rom 8:28). Harsatnak na tong tikah, na harsatnak si lo in, Pathian in na hrang ih tumtahmi kha ruat sawn aw.



Ref.

1. Billy Graham, The Journey: How to Live by Faith in an Uncertain World: “Heading in the Right Direction” 74-82.

2. Rick Warren, The Purpose Driven Church, 79-200. 


No comments: